VREEMDE VONDSTEN - Rubriek met bijdragen van Theo van Herwijnen*)

 

ARCHIEF 2004    -    overige jaren: 2008 - 2007 - 2006 - 2005 - 2003 - 2002 - 2001

 

In het archief treft u alle eerder in deze rubriek geplaatste vondsten aan en de reacties van lezers van deze rubriek. Hieronder de oude vondsten van het jaar 2004.

 

2004-52: Dorpspraat

Dat 'klein' nieuws een rol speelt blijkt wel uit het onderstaande. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Niet zoo arm.

Te Woudsend is dezer dagen op 66-jarigen leeftijd overleden: Geekse Grijmpsma, bijgenaamd "alde Keke", een hoogst zonderlinge vrouw. Zij leefde gescheiden van haar man en had het schijnbaar armoedig. In zeldzaam en haveloos gewaad liep ze al sedert jaren met de bollekorf. Lang woonde ze in de zoogenaamde ark (woonschip) waarin ze niemand toeliet. Van armvoogden kreeg ze ondersteuning tot weinige jaren voor haar dood, toen ze een eigen huis kocht. Nu kwamen de tongen (in) beweging en de vergeten "alde Keke" werd het onderwerp van aller gesprek. Bij haar dood vond men onder het bed f 1800 terwijl er overvloed was van mondbehoeften zelfs van lekkernijen. Zoo ontdekte men in eene kast meel, suiker, erwten, rozijnen, eieren, alles in belangrijke hoeveelheid. Zelf leefde ze in hoogst bekrompen omstandigheden en voor anderen had ze nauwelijks een woord over. Haar geheele vermogen wordt geschat op f 8000 a f 10.000, komende ten bate van haar eenigen zoon.

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, woensdag 26 oktober 1904

2004-51: Janus

Janus heeft er even van genoten op zijn manier. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Zoo gewonnen .... zoo geronnen

Te Gemonde kwam dezer dagen als ontslagen uit Veenhuizen zekere A.v.d.H. alias Janus den Blekke aan, met een uitgaanskas van 80 gld. Die 80 zilverlingen dansten in de zakken van "den Blekke" en fluks een oud kameraad van de natte gemeente opgezocht en de tachtig gulden werden door die vier dagen omgezet in ... jenever; den vijfden dag was van het gansche kapitaaltje nog .... vier heele stuivers over.

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, donderdag 27 oktober 1904

2004-50: Sterk verhaal ...

Is dit nu een sterk verhaal of schuilter een (kern van) waarheid in? Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Voor de 18e maal weduwe.

Te Brussel is aangekomen mevrouw Palmerston, vroeger wonende in een dorp van Schotland, op weg naar Rome, waar zij zich metterwoon gaat vestigen. Een dezer laatste dagen heeft zij haren 18en echtgenoot verloren. Zij is vertrokken daar zij weder een nieuwe huwelijksaanvraag had ontvangen.
Zij was juist 14 jaar 6 maanden en 8 dagen oud, toen zij verloofd werd met een braven jongeling, maar het huwelijk ging niet door, daar juist op den dag van het huwelijk haar verloofden van den trap viel en zich den hals brak.
Eenige maanden later werd mevrouw Palmerston de echtgenoote van een welhebbend grondeigenaar, die in de week volgende op het huwelijk een schielijken dood stierf. Opvolgenlijk werd zij de echtgenoote van een drogist, een mandolinist, een verzenmaker, een horlogemaker, een barbier, een notarisklerk, een eksteroogensnijder, een leeraar in het teekenen, een koopman in pillen tegen den hoest, een wisselagent, een dagbladschrijver, nog een barbier enz.
Haar laatste echtgenoot was ook leeraar in teekenkunde. Mevrouw Palmerston is nog maar 30 jaar oud. 

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, dinsdag 6 december 1904

2004-49: Kunstvondst

Na jarenlang een succes in Engeland kennen we inmiddels in Nederland alweer vele jaren het prgramma Tussen Kunst en Kitsch. Deze vondst zou goed in het programma hebben gepast.  Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Een inwoner te Utrecht vond achter het glas van een ouden spiegel een schilderstukje. Bij nader onderzoek bleek het te zijn een stuk werk van den Amsterdamschen schilder Sandvoort Dirck Dirckx, 1610-1680. Het stelt voor een jonge vrouw in zwart costuum. Voor het paneeltje is al een aardig sommetje geboden.

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, donderdag 10 november 1904

2004-48: Weetje

Het is maar dat u het even weet! Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


's-GRAVENHAGE. 25 December. De Koningin en de Prins gebruikten heden het middagmaal bij de Koningin-Moeder.

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, dinsdag 27 december 1904

2004-47: Hendrik en Jacobje

Tsja ..... Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Een zonderling echtpaar woont te Zuidwolde (Dr.), bekend onder den naam van "Hendrik en Jacobje". De man is een robuste kerel; de vrouw een tenger sloofje, beiden in de kracht van hun leven. Zij bewonen met hun driejarig kind in een hol. Af en toe wordt de vrede verstoord en dan ranselt de man zijne vrouw, waarop deze dan met haar kind de vlucht neemt en eenige dagen rondzwerft, des nachts slapende in een dennebosch. Eindelijk gevoelt haar man zich dan al te eenzaam en zoekt haar weer op; de vrede wordt dan weer gesloten. Herhaaldelijk is reeds getracht dit echtpaar te helpen, maar steeds tevergeefs. Zij schijnen hun nomadenleven boven alles te verkiezen.

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, zaterdag 15 oktober 1904

2004-46: Trouwdagen

Een typisch voorbeeld van een bijzondere vondst met details over een verder onbekende man. Of weet u wie dit was? Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Een man zonder beenen die geregeld van den Nieuwendijk en door de Kalverstraat te Amsterdam op zijn houten stoeltje voortschuift is gisteren in het huwelijk getreden. Er zijn op de z.g. trouwdagen steeds een aantal kijklustigen voor het stadhuis, maar deze bijzondere gebeurtenis had honderden naar 't Prinsenhof doen stroomen.

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, vrijdag 23 december 1904

2004-45: Agressie ....

Agressie is van alle tijden, zoals ook blijkt uit dit bericht .... Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Bij een twist tusschen twee buurvrouwen te Wageningen heeft de een haar tegenpartij, vrouw J., bekend onder den naam van "Jaan de Turk", twee vingers afgebeten.

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, vrijdag 28 oktober 1904

2004-44: Duif

Onderstaand bericht moet uit de overgangsfase zijn van de tijd waarin duiven werden gemerkt op de vleugel en het nieuwe tijdperk waarin de vogels gemerkt werden door een ring om een poot. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Postduiven

Dinsdagmiddag ongeveer half vier uur is een postduif komen binnenvliegen in de woning van W.K. Kuiler, Helmersstraat 221 te Amsterdam. Het dier is niet op de vleugels gemerkt, maar draagt aan een poot een ring waarop 58 L.o.B. 193.

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, vrijdag 14 oktober 1904

2004-43: Broodje beer

Dat we niet alles moeten geloven wat er in de krant staat bewijst dit krantenbericht .... Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


16 november 1904:

Bij den bakker V. te 's-Hertogenbosch zakte gisteren de vloer van den winkel weg. Het gewelf van den daaronder gelegen beerput bleek te zijn bezweken. De in den winkel aanwezigen wisten zich tijdig uit de voeten te maken.

Dezelfde krant vervolgt op dinsdag 29 november 1904:

Beren te 's-Hertogenbosch.
Enkele dagen geleden deed in de bladen een berichtje de ronde over het inzakken van den vloer in een bakkerswinkel te 's-Hertogenbosch. Het geval had ernstige gevolgen kunnen hebben want - zoo las men - die vloer rustte op het gewelf van een beerput en dit gewelf was ingestort. Gelukkig waren geen ongelukken te betreuren. Dit bericht is ook in Brussel gelezen en vandaar naar de Daily Express te Londen geseind onder de volgende bewoordingen: "Te 's-Hertogenbosch is de vloer van een bakkerswinkel ingestort en drie bewoners waaronder een knaap, vielen in den kelder waarin twee beren werden gehouden. De knaap werd zoo vreeselijk door een van de beren toegetakeld, dat hij stierf".

Bron: Nieuwe Tilburgsche Courant/Tilburgsch Dagblad, woensdag 16 en dinsdag 29 november 1904

2004-42: De God van de akkeren kondigt zijn Morgenrood aan

Onderstaande tekst refereert aan de oude klassiekers, maar ook dat kwam voor in de krant van toen. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Zekere heer - wij meenen althans te mogen onderstellen dat hij een heer is - zekere heer Apollo adverteert in de Bommelsche Ct. dat hem den 19 Maart te Zaltbommel een welgeschapen dochter Aurora is geboren.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 29 maart 1879

2004-41: Wandelen naar je nageslacht is gezond!

Dat lichaamsbeweging goed is, blijkt zelfs uit onderstaand bericht van 125 jaar geleden. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Als eene bijzonderheid wordt gemeld dat heden 11 Augustus een echtpaar te Rotterdam zestig jaren gehuwd is. De man is circa 81 en de vrouw circa 82 jaren oud. Beiden verheugen zich niet alleen nog in het bezit hunner geestvermogens, maar zij wandelen zelfs nog dagelijks van Kralingen en terug, om hunne kinderen te bezoeken. Hunne kinderen en kleinkinderen tot in het vierde geslacht maken eene familie uit van drie en zestig leden.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 12 augustus 1879

2004-40: Groot feest!

Grotere gezinnen konden ook sneller leiden tot onderstaand feest. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Een weduwe te Zwollerkerspel mocht verleden week het zeldzaam voorrecht smaken, dat hare drie kinderen op denzelfden dag in het huwelijk traden.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 11 maart 1879

2004-39: Grote gezinnen

'Vroeger had men grote gezinnen' is de algemene regel die meestal wordt gehanteerd. Hier zo'n voorbeeld, waaruit overigens niet blijkt hoeveel kinderen de volwassen leeftijd bereikten. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Muntendam heeft een 59-jarig man zijn 23ste kind aangegeven.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 11 september 1879

2004-38: Kleine genealogie

Iemand met nakomelingen is niet bijzonder, maar wel als dat er bij leven al zoveel zijn dat een kleine genealogie gevormd wordt. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Uit Andel wordt bericht: Dezer dagen stierf in onze gemeente een geacht ingezetene A. Bz. van Andel. Als merkwaardigheid dient vermeld, dat hij den hoogen ouderdom van 90 jaren bereikte en 80 afstammelingen nalaat, waaronder 48 achterkleinkinderen.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 14 oktober 1879

2004-37: Ongepaste namen

Namen zijn soms letterlijk ongepast. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Ongepaste namen!
De inbreker en moordenaar, die onlangs te Londen werd opgehangen, heette Peace (vrede); het jongmensch dat zulk een rol heeft gespeeld in den beruchten Manhattan bankdiefstal en in de gevangenis zit, heet Hope (hoop), de hoofdschuldige in het jongste moordproces te Chicago heet Lamb (lam) en de medeplichtige van den beruchten Jut heette Christina Goedvolk.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 3 april 1879

2004-36: Beter laat dan nooit ...?

Tsja, lezen maar! Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Tilburg 12 juli. Curiositeit. Hedenvoormiddag heeft een jongman van 76 jaren, ten raadhuize alhier, zich voor den ondertrouw aangegeven.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 15 juli 1879

2004-35: Samenloop der dingen

Oudste inwoners zijn altijd al een bijzonderheid geweest, gelet op de frequente meldingen van hen. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Bergeijk. Als eene bijzonderheid kan vermeld worden, dat de drie oudste inwoners dezer gemeente in eenige dagen overleden zijn. Den 12 December stierf A. Brox, geboren 22 Maart 1788, sinds 40 jaren gepensionneerd visiteur en alhier wonende; den 18 December overleed Willemijn Van de Rijt, weduwe van P. Van den Dungen, geboren 12 October 1790 en den 20 December Francisca Van der Linden, weduwe van Bernardus Leenders, geboren in Aug. 1785. In genoemden tusschentijd stierf ook Jan Aarts op de Witrijt alhier, in den leeftijd van 73 jaren; de overledenen bereikten mitsdien samen ruim 348 jaren.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 30 december 1879

2004-34: Vier kinderen geboren in één jaar, maar niet gelijktijdig!

Tsja, de titel zegt het al. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Bij den burgerlijken stand te Gilze is door den spoorwegbeambte L. Van Tilburg aangifte gedaan van zijn vierde dochter binnen dit jaar. Evenals in het begin des jaars werd hem nu weder een tweeling geschonken.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 11 december 1879

2004-33: Blijven werken tot ná je 70ste

De hedendaagse discussie over het langer blijven werken, in vergelijk met de afgelopen decennia, staat ver af van dit voorbeeld. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Een der nestors van de Zeeuwsche onderwijzers, de heer S. de Ridder, is plotseling te St.-Kruis overleden op bijna 79-jarigen leeftijd. Slechts bijna drie jaren mocht hij de hem na 50-jarigen diensttijd gegunde rust smaken.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 20 maart 1879

2004-32: Ingrijpende gebeurtenissen

Ingrijpende gebeurtenissen dit keer, die door de hevige schrik een groot effect hadden. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Uit Nieuwe Pekela wordt aan de N.R.C. gemeld:
Omstreeks 30 jaar geleden verloor een elfjarig meisje in deze gemeente woonachtig door een plotselingen schrik het spraakvermogen. Dezer dagen overleed een broeder van haar en dit sterfgeval waarbij zij tegenwoordig was, maakte op de nu 40-jarige vrouw zulk een hevigen indruk, dat zij plotseling de spraak terugbekwam.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 3 april 1879

2004-31: Bekende typograaf

Een niet meer alledaags beroep dit keer. Een gewoon bericht en ook weer niet. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Arnhem 1 Maart. Hedenmorgen werd C.F. Rauch - meer bekend onder den naam van Rokers - dood in zijn bed gevonden. Hij had den leeftijd van ruim 87 jaren bereikt en was de oudste typograaf in de stad. Voor dertig jaren richtte hij de hier bestaande Typografische Vereeniging op.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 6 maart 1879

2004-30: Jurispredentie

Processen zijn door de eeuwen heen gevoerd. Hier een alledaags voorbeeld uit 1879. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Groningen heeft eene vrouw een klacht ingediend tegen eene andere, omdat deze haar het woord mierennest had toegevoegd. Na het proces over "de commissaris kan stikken"; het "leelijke mof" volgt nu een over het woord "mierennest". Onze jurisprudentie op het stuk van hoon dreigt zoodoende rijk te worden.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 22 april 1879

2004-29: Gulle geefster

Door de eeuwen heen, tot de dag van vandaag, zijn giften nodig. Hier een voorbeeld. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Beugen 2 Aug. Dezer dagen is alhier de om haar groote milddadigheid bekende mejuffrouw Joh. Van de Voordt overleden. Zij heeft haar aanzienlijk vermogen, bedragende circa twee ton gouds, bijna geheel aan den algemeenen arme van Beugen en Rijckevoort vermaakt.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 7 augustus 1879

2004-28: Voorval in Maaseik

Dit keer weer een door Mathieu Vandenbosch ingestuurde vondst. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


1681, 22 mei

Catharijn Jacobs, huisvrouw van Nelis Aerts, borger Maaseik, heeft voor de oprechte waarheid, ter instantie van de heer Joan Guillaume van Mueten, hofmeester van hare vorstelijke genade de vrouwe prinsesse van Thorn, verklaard en geattesteerd, hoe dat in haar huis, verleden maandag geweest is, Willem Vander Linden inwoner van Thorn, welke haar, onder andere deze woorden sprak, ten overstaan van Jan Berben, kapitein tot Neeroeteren en een tweede, haar onbekende getuige:

"Catharijn wilt ghij met (mee)naar Thorn?". Zij antwoordde: "Wat wil ik daar doen?". Daarop repliceerde genoemde Linden: "Daar zal men U laten springen van de kanunniken of de kapelanen". Daarop antwoordde de comparante: "Daar en heb ik niets te doen, ik ben een eerlijke vrouw. Ik heb een getrouwd man. Daar stel ik U(w) 2 dochters voor, die mogen het beter van doen hebben als ik". Daarop repliceerde Linden: "Uwe man is een vuil oir".

Op datum als voor compareerde Mr. Tilman Hackhuysen, borger van Maaseik, die verklaart een half uur, nadat deze woorden uitgesproken waren, gekomen te zijn in de kamer waar genoemde Linden was. Die heeft hem, Hackhuysen, aangeroepen en gezegd deze navolgende substantiële woorden: "Dat hij aan de waarde, zijnde de man van Catharina Jacobs zeggen zou dat hij zijn vrouw naar Thorn zou schikken om van de kanunniken of kapelanen te laten bespringen". Waarop hij verklaart geantwoord te hebben dat hij, Linden, zulks zoude zelf aan de weerd zeggen. Waarna hij, getuige, zich van genoemde Linden verwijderde en zich voegde bij heer Mathijs Radou, kapelaan van hare vorstelijke genade en mr. Dirk Caigne, ook toen in dezelfde kamer aanwezig.

Linden is hem gevolgd, zeggende dat hij tot mr. Tilman gezegd had, dat vrouw Jacobs, de waardin, zou naar Thorn gaan om haar te doen bespringen van de kanunniken of kapelanen. Waarna Linden aan gemelde heer Mathijs, willende een drinkbier toebrengen en die antwoordde: "Wij hebben ook bier". Toen zei Linden "'t Is maar corswijl, hetgeen dat er gepasseerd is en zulks diverse malen. Waarop heer Mathijs niet antwoordde, maar tot dito Tilman en Caignaet zeide: Het gaat mij aan, mr. Tilman en Caignaet, neemt die woorden in acht. Ik neem U daarop tot getuigen.

Dan komt Jan Berben binnen met zijn zoon, kapelaan alhier. Daaraan werd verteld wat Linden allemaal uitgesproken had. Berben zei dat Linden dat voordien ook al gezegd had in zijn aanwezigheid. Caignet getuigt het ook gehoord te hebben.

Ook compareerde Nelis Aerts en zegt van zijn vrouw en mr. Tilman gehoord te hebben wat Linden gezegd had. Aerts was naar hem toe gegaan en zegde: "Ik meen dat gij meer fatsoen zoudt hebben gehad, alzulke woorden te spreken naerdemael gij zo een oud man zijt. Hier komt zo menig eerlijk mens in huis, maar mijn leven zulke woorden niet gehoord, dat men een eerlijke vrouw zou brengen naar de papen of monniken om die laten te springen.

Einde van verklaringen ten huize van dito Nelis, inden Eyckenboom.

Bron: Notaris Conrad Loyens, Maaseik

2004-27: Historisch feestje

Toevallig het echtpaar Reebergen-Van Ree in de voorouderlijke lijn? Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Amerongen 24 Sept. Heden was het voor de verpleegden in het armenhuis alhier een zeldzaam feest. Twee hunner, namelijk Jacob Reebergen en Janneke van Ree, vierden hun 60-jarige echtvereeniging. Beide jubilarissen zijn respectievelijk 88 en 84 jaren oud. De belangrijkheid van dezen feestdag werd nog verhoogd doordat de bejaarde jubilaris een der weinige overgeblevenen is van hen, die door Napoleon I medegevoerd zijn naar Frankrijk, Italië en Rusland. Na de krijgsgevangenschap in Oostenrijk heeft hij deelgenomen aan den slag bij Waterloo. Door milde bijdragen onzer ingezetenen is voor de oude verpleegden deze dag een ongekende vreugdedag geweest.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 27 september 1879

2004-26: Fatale hoogspanning ...

Een treinreis met de sinds 1872 aanwezig sneltrein van de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen kwam abrupt tot een einde nog voor het vertrek. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Uit Groningen wordt gemeld: Een zeer treffend sterfgeval is Maandagmiddag te dezer stede voorgekomen. De oud-kantonrechter van Onderdendam, Mr. C.W.P. Van Naerssen, lid van de Provinciale Staten voor het Kiesdistrict Onderdendam, wilde zich hedenmiddag per trein naar Apeldoorn begeven, waar hij zich opnieuw in den echt zou vereenigen, toen hij, aan het station, door eene beroerte werd getroffen en ogenblikkelijk den geest gaf.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 6 november 1879

2004-25: Vierde huwelijk

In deze tijd kijken we niet meer op van een derde of vierde huwelijk van iemand, maar ook vroeger kwamen deze voor, al zal dat toen vaak door sterfte zijn veroorzaakt van de echtegno(o)t(e).  Zie ook dit voorbeeld van 125 jaar geleden. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Antwerpen is in den ouderdom van 72 jaren overleden de heer P.H. Everaerts, weduwnaar van Petronella Van Dienst, van Maria Janssens en van Anna Bogaerts, echtgenoot van Joanna Caers. Waarlijk, wel een ondernemend man!

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zondag 5 januari 1879

2004-24: Huwelijk op wat latere leeftijd

Wie weet wie deze twee geluksvogels in Beekbergen waren? Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Uit Beekbergen wordt gemeld, dat een paar oudjes die beiden door de diaconie verpleegd worden, in het huwelijk zullen treden. Ze tellen tezamen 144 jaren en zullen beiden voor de derde maal in 't bootje stappen, wel een bewijs, dat zij van de vorige schipbreuken niet veel geleden hebben.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 16 september 1879

2004-23: Moord

Bij interesse in de personen die in deze vondst worden genoemd is het verstandig om de rechterlijke archieven te raadplegen! Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Rotterdam. Zaterdag in den laten avond is hier een gruwelijke moord gepleegd door zekeren Hubertus de Jonge, polderwerker, oud 37 jaren, op zijn bijzit, Johanna Termijn, oud 45 jaren. De aanleidende oorzaak van dit wanbedrijf is waarschijnlijk minnenijd, opgewekt door het afscheid, dat de vrouw hem gaf, uit hoofde van verschil in godsdienstige (?) begrippen. De dader bevindt zich in hechtenis en heeft volledig zijn schuld bekend.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 20 maart 1879

2004-22: Driekwart eeuw in een 'zorgcentrum'

De titel spreekt voor zich. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Als eene zeldzaamheid valt wel te vermelden, dat dezer dagen in het St. Jacobs-Gasthuis te Haarlem overleed één der ouden van dagen, Maria Francisca de Loos, die gedurende meer dan 75 jaren in genoemd gesticht werd verpleegd. Zij was geboren 15 Mei 1789 en werd opgenomen 19 Juni 1804.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 25 oktober 1879

2004-21: Elf oktober

Bij onderstaand bericht zou men zich kunnen afvragen wat er jaarlijks te Amsterdam circa 266 dagen vóór 11 oktober plaatsvond .... Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Dat twee personen, tot hetzelfde gezin behoorende, denzelfden verjaardag hebben, zonder tweelingen te zijn, behoort reeds tot de zeldzaamheden. Een nog grootere zeldzaamheid echter is het, dat drie broeders op gelijken datum in verschillende jaren ter wereld kwamen. Zulk een geval werd ll. Zaterdag te Amsterdam gevierd bij de familie M., daar de 28-, 22- en 18-jarige zoons allen op 11 October geboren zijn.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 14 oktober 1879

2004-20: (Op) Sterk Water ....

Gewoon een aardig bericht. Heeft u een vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Engelen 4 Maart. Als een bijzonderheid, niettegenstaande de streek rondom in het water ligt, kan worden gemeld, dat hier op een bevolking van 500 zielen, in de laatste dertien maanden slechts 5 sterfgevallen zijn voorgekomen en wel alle van zuigelingen, 't geen als bewijs mag strekken van de gezonde ligging onzer gemeente.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 6 maart 1879

2004-19: Bruiloftsfeest oorlogsveteraan

Was de vorige vondst droefenis, nu weer een vreugdevol bericht. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Maastricht. jl. zondag vierden de echtelieden H. ZONDERVAN en M. GOLDSTEIN hun 60-jarig bruiloftsfeest, te midden van 14 kinderen, 38 kleinkinderen en 5 achterkleinkinderen. De twee jubilarissen zijn respectievleijk 87 en 82 jaar oud. De heer Zondervan heeft gediend onder Napoleon I en den veldtocht in Duitschland medegemaakt; in 1814 kwam hij in ons leger en nam deel aan het beleg van Naarden; hij is vereerd met de medaille van St. Helena en het kruis, ingesteld bij Koninklijk Besluit in 1865. Onnoodig te zeggen dat in den feestkring een buitengewone vreugde heerschte.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 15 mei 1879

2004-18: Sumiere vermelding, groot leed

Weer eens één enkele zin met veel informatie. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Nieuw-Buinen is een 17-jarig meisje, nadat zich eenigen tijd had vermaakt met sneeuwballen gooien, plotseling dood neergevallen.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 4 maart 1879

2004-17: Trouw

Regelmatig komen we in oude kranten meldingen tegen van personen die een zeer lange tijd bij dezelfde werkgever in dienst waren, zo ook dit voorbeeld. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De oudste ambtenaar bij de posterijen, de heer F.J. Jansen, directeur van het postkantoor te Sluis, is in den ouderdom van bijna 86 jaar overleden. Hij was bij de posterijen sedert 1819 werkzaam.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zondag 5 januari 1879

2004-16: Kleurrijke Amsterdammers

Dit keer een bijzondere beschrijving van twee echtelieden, die menig genealoog in zijn onderzoek wil tegenkomen om de droge namen en data te omlijsten. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Christiaan Britting, oud 49 jaar, geboren Bodegraven, wonende in den "Duvelshoek" te Amsterdam en Johanna Gietermans, oud 39 jaar, zijn Woensdag in den echt vereenigd. Hij is straatmuzikant, zij dochter van een orgeltrapper. Door een paar duizend mannen en vrouwen werd het paar op den tocht naar en van het stadhuis haast koninklijke eer bewezen. Bij den ondertrouw had men Christiaan reeds in triomf rondgedragen. - thans werden hij en zijne uitverkorene met luide toejuichingen begroet, want Christiaan is een der meest bekende personen in Amsterdam. Welk Amsterdammer kent niet het kleine, bruine mannetje met zijn waggelenden gang, met een half Indisch, half Europeesch gelaat, die er zoo dommelig uitziet, en al jaar en dag met zijn zuster, die uit Japan schijnt af te stammen, op straat viool speelt, danst en zingt en algemeen als de "Japannees" te boek staat. Hij heeft reeds een zeer bewogen leven achter den rug, te oordeelen naar het feit, dat hij nog onlangs dienst heeft gedaan als Eskimo in een kermistent, in welke hoedanigheid hij rauwe visschen moest eten. Ter zijner eere moest een sterke politiemacht ruim baan houden voor het raadhuis en toen het zonderling paar heenging, daar achter.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 2 augustus 1879

2004-15: 4 x 6

Een bijzonder kranteknipsel over afwijkende ledematen dit keer. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Vrouw G. te Dordrecht is eergisteren bevallen van een meisje, dat aan handen en voeten zes vingers heeft en in het mondje een volledig stel tandjes.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 23 oktober 1879

2004-14: Weigering

Drie keer is soms scheepsrecht, maar in het onderhavige geval duidelijk niet .... Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Een 64-jarige jongedochter te Zijdeveld bij Kuilenburg was onlangs voor de derde maal ter ondertrouw ingeschreven en heeft evenals de beide vorige keeren ook thans op het laatste oogenblik van het huwelijksplan afgezien. Een drietal teleurgestelde bruidegoms kan dus tengevolge van haar wijfelmoedige houding de waarheid bevestigen van Tollens' uitspraak, dat de liefde niet steeds bestendig van duur is.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 18 februari 1879

2004-13: Gratis uitgebreider schelden ....

Dit keer een grappige aantekening n.a.v. een uitspaak van de rechter. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De Goudsche kantonrechter heeft - in afwijking naar wij ons meenen te herinneren van de jurisprudentie van den Hoogen Raad - beslist dat "smeerlap" een scheldwoord is, en wegens het bezigen daarvan twee personen tot f 2 boete veroordeeld. Gebruikt men 't eenmaal, dan mag men er echter volgens dien kantonrechter, gratis nog "gemeene" bijvoegen; een der tot f 2 boete veroordeelden had nl. haar tegenpartij als "gemeene smeerlap" betiteld.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 20 september 1879

2004-12: Isaak Prins

Los van de curiositeiten onder het gewone volk, had men vanzelfsprekend ook vroeger al aandacht voor nieuws van min of meer bekende Nederlanders. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De nestor der Nederduitsche Hervormde predikanten ds. Isaak Prins is te Amsterdam in den ouderdom van bijna 98 jaren overleden. De overledene was ridder der orde van den Ned. Leeuw en commandeur der orde van de Eikekroon.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 8 februari 1879

2004-11: Kind, kind, kind, kind ......

In een tijd dat we het gemiddelde kindertal in onze streken met één cijfer voor en één achter de komma aangeven, staan we extra versteld van onderstaande mededeling. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Een verversknecht te Schiedam heeft ll. Vrijdag bij den burgerlijken stand aldaar aangifte gedaan van de geboorte van zijn 34e kind. De man, die met zijn derde vrouw gehuwd is, had bij zijn eerste twee huwelijken 8 kinderen; zijn derde vrouw beviel thans, in haar 24e huwelijksjaar, van het 26e kind.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 18 februari 1879

2004-10: Foutje, bedankt!

Ook officiële documenten kunnen fouten bevatten, zoals de hier genoemde variant.  Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Schiermonnikoog is het aan zekere Grietje B., die trouwen wil, bij 't opvragen van haar geboorteakte gebleken, dat zij als "man" te boek stond. Er is een vonnis van de rechtbank nodig om 't abuis te herstellen.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 17 juli 1879

2004-9: Trouw

Een melding als deze zou heden ten dage weer nieuwswaarde hebben ....  Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Den 24 Febr. werd op de drukkerij der firma C.A. Vieweg en Zoon te Nijmgen een feest gevierd. Een der gezellen, Daniël Netto, herdacht den dag waarop hij 24 Februari 1829, dus 50 jaar geleden, op twaalfjarigen leeftijd als leerjongen op de drukkerij der firma wed. J.C. Vieweg en Zoon in dienst trad en op enkele jaren na in dienst bleef. Patroon en gezellen deden alles om den jubilaris luisterrijk te ontvangen. Muziek, zang en de hartelijkste wenschen wisselden elkander af. Eenige geschenken werden hem als herinnering aangeboden.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 1 maart 1879

2004-8: Blauwtje

Soms zijn mensen blij dat ze nooit getrouwd zijn en deze erflater laat dat wel op een heel bijzondere wijze blijken. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Onlangs stierf te Manchester een Engelschman van de soort die men tamelijk onkiesch "oude vrijers" pleegt te noemen. Daar hij geene bloedverwanten had en schatrijk was, waren zijne bekenden niet weinig in spanning omtrent het testament. Groot was hunne teleurstelling toen zij vernamen dat het geheele vermogen ten deel was gevallen aan 31 hun geheel onbekende dames. De erflater verklaarde in de notarieele acte uit dankbaarheid deze beschikking te hebben genomen. Door hare goedertierendheid was hij behoed gebleven voor den meest dwazen stap, die een man kan doen: trouwen. Hij had namelijk op al de genoemde dames ... een blauwtje geloopen!

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 6 februari 1879

2004-7: Emancipatie

Heden ten dage is de emancipatie van de vrouw op de arbeidsmarkt nog steeds een thema, zeker voor bepaalde functies. Één-en-een-kwart eeuw geleden was de participatie in verschillende beroepen nog uniek, zoals blijkt uit dit summiere bericht. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Vierlingsbeek is met 1 April a.s. tot brievengaarster benoemd mejuffrouw G.E.J.F. Gerdessen. Dit is de eerste vrouwelijke beambte, die in deze provincie eene aanstelling bij de provincie ontvangt.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 4 maart 1879

2004-6: Andere cultuur, andere gewoonten

Nu eens een andere 100+-er dan dat we gewend zijn. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


In de laatste dagen van December is op den gezegenden leeftijd van 107 jaar te Siam overleden de witte olifant van het Keizerlijk Hof. Men weet dat in dit land de zeldzame soorten van dit ras die ten gevolge van een huidziekte deze kleur verkrijgen als Halfgoden worden vereerd. De thans gestorven olifant bewoonde te Bangkok een prachtig paleis; de ruif waaruit hij at was van goud en hij had een groot aantal bedienden om hem te verzorgen. De twee konin­gen, de hoogste waardigheidsbekleeders van den staat en een stoet van eenige honderden priesters van Buddha hebben zijn begrafenis met hun tegenwoordigheid vereerd. De overledene wordt beschreven als een olifant van groote zachtmoedigheid en van groot verstand.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 11 januari 1879

2004-5: Ludieke salariëringsconstructie

Met deze schippersknecht was er in elk geval voldoende ballast aan boord .... Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Hoogeveen heeft zich een schippersknecht verhuurd bij het gewicht. Nadat was overeengekomen, dat hij f 3,50 per half kilogram zou ontvangen, werd hij gewogen en 140 halve kilogrammen zwaar bevonden. Hij zal dus een loon van f 490 per jaar ontvangen.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zondag 5 januari 1879

2004-4: Vier generaties op rij

Deze ene zin verhult of ook het kind aanwezig was en of deze eveneens van het manlijke geslacht was. Kent u deze familie? Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Aan het bureau van den burgerlijken stand te Amersfoort verschenen op 1 Februari als getuigen de grootvader en overgrootvader van het kind, welke geboorte de vader aangaf.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, donderdag 6 februari 1879

2004-3: Tragedies

In een beperkt aantal woorden schuilen soms grootse gebeurtenissen, maar het kan ook drama's bevatten zoals hier. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Lieve Vrouwenparochie (gemeente het Bildt) is eene arbeidersvrouw van vier levenlooze kinderen bevallen. Voor ruim 2 jaar beviel zij van tweelingen, die kort na de geboorte overleden.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 18 januari 1879

2004-2: Het wilde varken is dood!

Dit keer 'het verhaal' achter een bijnaam. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Deze week overleed te Giethoorn in den ouderdom van 84 jaar zekere Wiecher Smit meestal "het wilde varken" genoemd; een lelijke naam, die hem echter tot eer moest verstrekken. Ziehier de aanleiding. Ettelijke jaren geleden kwam hij op zekeren dag met den punter van zijn kooi. Op 't Wijde merkte hij eensklaps een vreemd beest op, dat op hem aan-zwom. Bij nadere kennismaking was 't een wild zwijn. Waar dat dier vandaan kwam ligt in 't duister. Genoeg; er ontstond een hevige strijd, maar de jeugdige Smit, voor geen kleintje vervaard, werd, met een bijl gewapend, overwinnaar. Dat wilde varken, natuurlijk opgevuld, wordt daar nog altijd vertoond. En de dankbare tijdgenooten meenden den moedigen man niet beter te kunnen huldigen dan met den bijnaam van " 't wilde varken".

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 25 januari 1879

2004-1: Bijzondere naamgeving

Het beroemde zevende kind in de rij. Heeft u een aardige vreemde vondst: uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Met bijzondere vergunning van Z.M.  den Koning zal de zevende zoon waarvan de vrouw van Marinus Van  Beem te Kapel-Avezaath dezer dagen beviel de namen dragen van Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk.

Bron: Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 11 februari 1879

*) De verzameling 'Vreemde Vondsten' wordt gevoed door bijdragen van Theo van Herwijnen. Hij bezit een grote verzameling, die nog telkens wordt uitgebreid. Theo probeert zoveel mogelijk vreemde of afwijkende zaken uit archief en krant bijeen te brengen. Elke week zal een nieuwe vondst van hem hier te vinden zijn. Heeft u aanvullingen of opmerkingen dan stelt Theo het zeer op prijs om dat van u te horen. Stuur deze s.v.p. naar ons op voor Theo van Herwijnen en wij zorgen er voor dat uw bericht bij hem terechtkomt. Oude vondsten en de reacties hierop kunt u vinden in het Archief.