VREEMDE VONDSTEN - Rubriek met bijdragen van Theo van Herwijnen*)

 

ARCHIEF 2001    -    overige jaren: 2008 - 2007 - 2006 - 2005 - 2004 - 2003 - 2002

 

In het archief treft u alle eerder in deze rubriek geplaatste vondsten aan en de reacties van lezers van deze rubriek. Hieronder de oude vondsten van het jaar 2001. 

 

2001-52:  Samenloop van omstandigheden (1)

Soms komen zaken verrassend bij elkaar zoals hier. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De gemeente Muntendam zal voortaan aartsvaderlijk worden geregeerd; tot leden van de gemeenteraad zijn nl. gekozen: Abraham Bouman, Izaak Cohen, Jakob Zwart

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin, woensdag 19 juli 1899

2001-51:  Kogel

Dat een kogel zelfs na zo lange tijd nog nieuws kan zijn ... Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Onlangs is te Scherpenisse (eiland Tholen) een 70-jarige man overleden, die 40 jaar geleden een kogel in den buik kreeg, die men niet had kunnen verwijderen. Al die jaren had de man er niet den minsten last van ondervonden.

.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin, woensdag 23 mei 1906

2001-50:  Tweemaal zilver

Nee het heeft niet met sportwedstrijden te maken, tenminste .... Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Voorschoten heeft een 90-jarige voor de tweede maal zijn zilveren bruiloft gevierd. Op 26-jarigen leeftijd huwde hij en mocht met zijn eerste vrouw zijn zilveren feest vieren. Hij verloor haar acht jaren daarna. Na zes jaar weduwnaar te zijn geweest, trouwde hij op zijn 65e jaar voor de tweede maal en vierde nu zijn tweede zilveren bruiloft

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin, dinsdag 16 februari 1897

2001-49:  Meisjes, meisjes, meisjes

De kans op een zeker geslacht is vrijwel 50%, maar ..... Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Bij den ambtenaar van den Burgerlijken Stand te Vlissingen is aangifte gedaan van hun elfde kind, tevens hun elfde meisje. Een meisje werd dood geboren en een overleed, zoodat die ouders thans nog negen dochters in leven hebben

Bron: SA Den Bosch, Provinciale Noordbrabantsche 's-Hertogenbossche Courant, zaterdag 8 november 1890

2001-48:  Kinderen in soorten en maten ...

Soms is alleen al de wijze waarop een bericht is verwoord een vermelding waard. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Als een bijzonderheid meldt de Limb. Koer. dat te Ospel (gem. Nederweert) een paartje in het huwelijksbootje is gestapt, dat samen niet meer dan zes soorten van kinderen aanbrengt.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin, zaterdag 3 oktober 1891

2001-47:  Jong gehuwden

Hebben we al vaker meldingen gezien van (zeer) oude mensen, ook feiten die op de (zeer) jonge leeftijd betrekking hebben vallen op. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Wordt uit Schiedam gemeld, dat daar een paar in ondertrouw is opgenomen tezamen 33 zomers tellende; te Pernis woont een huisgezin, bestaande uit man, vrouw en dochter, die met hun drieën 33 jaar oud zijn.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin, dinsdag 9 februari 1897

2001-46:  Overeenkomsten

Overeenkomsten blijven verbazen, er tenminste van uitgaande dat de berichten ook juist zijn. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Als een zeldzaam voorbeeld van overeenkomst wordt het volgende medegedeeld. Te Ureterp wonen J. Keuning en D. Keuning, die tweelingbroeders zijn. De eerste is gehuwd met Otje v.d. Veen en de laatste met hare zuster Maaike v.d. Veen. Beide paren hebben 7 zoons en 5 dochters gehad, waarvan aan weerszijden nog 7 in het leven zijn, zoodat ieder paar nog in 't bezit is van 5 jongens en 2 dochters, die allen dezelfde voornamen dragen

Bron: SA Den Bosch, Provinciale Noordbrabantsche 's-Hertogenbossche Courant, vrijdag 15 januari 1869 (bijlage)

2001-45:  Vloeibaar voedsel

In onze tijd staan we niet meer te kijken van sommige geneeskundige ontwikkelingen. Ruim 100 jaren geleden werd echter al vloeibaar voedsel gebruikt .... Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Rozendaal leeft sedert drie jaar een jonkman, die in al dien tijd geen nat of droog door de keel heeft gekregen. Het is de 18-jarige Henri van Reuzel. In 1895 als metselaarsjongen in een in aanbouw zijn huis werkzaam, dronk hij bij vergissing uit een kruik met carbol. De keel verbrandde en de slokdarm groeide dicht. Daar de jongen van honger had moeten sterven, werd door den dokter ter hoogte der maagstreek een opening van een vingerdikte in het lichaam gesneden, waardoor voedsel in de maag werd gespoten. Als de andere huisgenooten nu het middagmaal gebruiken, bedient deze wonderbare huisgenoot zichzelf met een spuit, waardoor hij vloeibaar voedsel in de maag brengt. Alles bekomt hem goed en Henri is even gezond als de anderen.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin, dinsdag 18 januari 1899

2001-44:  Betovergrootmoeder

Een krasse dame in Zaandam als betovergrootmoeder van een boreling dit keer. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De gemeente Zaandam telt onder haar inwoners sinds eenige dagen een betovergrootmoeder. Anna Verveen werd den 14den October 1805 geboren, den 13den Januari 1830 werd zij moeder, 13 Februari 1855 grootmoeder, 2 Januari 1877 overgrootmoeder en 11 Januari 1897 betovergrootmoeder. Als bijzonderheid kan daarbij nog vermeld worden, dat de jongstgeborene thans in het bezit is van twee grootvaders, twee grootmoeders, twee overgrootvaders, een overgrootmoeder en een betovergrootmoeder (genoemde Anna Verveen), die allen te Zaandam wonen.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin, dinsdag 19 januari 1897

2001-43:  Hoezo elf?

Relaties tussen getallen kunnen altijd wel worden geconstrueerd. Maar soms zijn er wonderlijke verwantschappen te ontdekken. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Gister den 11 November 1866 vierde men te Eindhoven den geboortedag van een geacht ingezetene dier gemeente. Hij werd geboren in het jaar achttien honderd 33 of 3 maal 11, den 11 van den 11 maand ten 11 uur des voormiddags, en wordt alzoo oud 3 maal 11 in het jaar achttienhonderd 66 of 11 maal 6. Zijne ouders hebben ook dit jaar, zijnde achttien honderd 66 of 6 maal 11 beiden den ouderdom van 6 maal 11 of 66 jaren bereikt, hunne echtvereeniging had plaats in achttienhonderd 33 of 3 maal 11, in welk jaar zij beiden 3 maal 11 of 33 jaar telden.

Bron: SA Den Bosch, Provinciale Noordbrabantsche 's-Hertogenbossche Courant, dinsdag 13 november 1866

2001-42:  Indrukwekkende doopaanwezigheid

Bijzondere samenlopen zijn er vanzelfsprekend best wel vaak. Lang niet altijd vallen ze op. De onderstaande werd echter opgemerkt. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Papendrecht bij Dordrecht heeft onlangs een doopmaal plaatsgehad van het derde kind van Willem van Wijngaarden en Maria Veth, waarbij tegenwoordig waren van beide zijden, de ouders, grootouders en de overgrootouders, uitgenomen de overgrootmoeder van de vrouwszijde, welke overleden is. De overgrootvader, welke den 9 maart ll. zijn 80e verjaardag heeft gevierd, is vader, grootvader en overgrootvader over 85 kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad Noord-Braband, vrijdag 24 maart 1843

2001-41:  18 kinderen in 12 jaren

Kindertallen en meldingen van meerlingen kwamen geregeld voor. Zo ook deze. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De huisvrouw van den voetbode van Gennip op Nijmegen is eenige dagen geleden te Gennip van twee welgeschapen zonen bevallen, zijnde dit in 12 jaren de vierde maal dat zij tweelingen ter wereld heeft gebragt, terwijl zij eens van 3 kinderen en 7 maal van een kind verlost is; zij heeft dus in dien tijd aan 18 kinderen het leven geschonken.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad Noord-Braband, vrijdag 18 februari 1821

2001-40:  Op gezonde bodem ...

Allerlei feitjes kunnen een zekere nieuwswaarde hebben ... Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Als eene bijzonderheid mag gemeld worden, dat in de gemeente Asten met eene bevolking van 3450 zielen, in dit jaar nog geen sterfgeval is voorgekomen. Dit feit is vooral opmerkelijk in dezen tijd, nu in zoovele gemeenten het sterftecijfer zoo verbazend hoog is wegens de influenza.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin, donderdag 18 februari 1892

2001-39:  Weet u wie dit was?

Ook vroeger schakelde men 'het publiek' wel in als men probeerde te achterhalen waar iemand was of wie iemand was. Zo ook in Raamsdonk in 1822. Heeft u een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


In de gemeente Raamsdonk heeft zich op den 9 november dezes jaars vertoond een jong mensch van het mannelijk geslacht, welke blijken geeft van een hoogen graad van zinneloosheid te bezitten, en uiterlijk te oordeelen in den staat van behoeftigheid verkeerd, zijnde gekleed met eene graauwe linnenbroek en vesje, zonder overkleed, blootshoofds en barrevoets.
Alle tot hiertoe aangewende pogingen om zijne woonplaats of die zijner ouders te ontdekken vruchteloos geweest zijnde zoo worden tot bereiking van dat oogmerk bij deze de volgende inlichtingen medegedeeld:

Signalement

ouderdom naar gissing 11 a 12 jaren
lengte een el twee palmen
voorhoofd hoog
aangezigt langwerpig
oogen blaauw
neus spits
mond groot
kleur
-
gezond; hij schijnt echter aan de vallende ziekte onderhevig
merkbaare teekenen de voorste tand half af

Aan zijne uitspraak te oordeelen schijnt hij tot de Noordelijke Provinciën te behooren; wanneer men hem van zijne ouders spreekt, toont hij verlangen om zich naar hen te begeven; hij spreekt van eene plaats welke Wosdonk genaamd is; ook gewaagt hij van eenen molen en daarbij gelegen vonder, in welker nabijheid de woning zijner bloedverwanten schijnt gelegen te zijn; tevens spreekt hij van broeders, die Chef (vermoedelijk Joseph) en Hannes en van zusters die Laurien en Mie Catrien genaamd zijn; volgens zijne opgave zoude het schijnen dat zijne ouders vee houden; nog zegt hij genaamd te zijn Sus (vermoedelijk Franciscus) terwijl hij daarenboven verklaard heeft, bij nacht uit zijn ouders huis te zijn gevlucht en de deur opengelaten te hebben.

Allen en een ieglijk die wegens de woonplaats van dat jong mensch of wegens zijne ouders en verdere naastbestaanden eenig narigt zouden kunnen geven worden uitgenoodigd om zulks aan het Gouvernement der Provincie Noord-Braband of ook directelijk aan den Schout der gemeente Raamsdonk te willen opgeven.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad Noord-Brabant, dinsdag 31 december 1822

2001-33:  Je bent zo jong, pardon: zo oud als je je voelt ....

Terecht mag er aan meldingen van hoge ouderdom worden getwijfeld. Toch blijven zo om de een of andere reden aardig om te lezen. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


In de courant van Keulen leest men het volgende: Op den 3 junij ll. is te Zwornegeschutz in Silezie eene vrouw overleden welke 155 jaar oud was. In weerwil van haren hoogen ouderdom hield zij zich nog dagelijks bezig met weven, at met veel eetlust, dronk dagelijks een paar glazen brandewijn en begaf zich des zondags te voet naar de kerk, ofschoon deze een kwart mijl van hare woonplaats gelegen was. Daags voor haren dood had zij nog in het veld gearbeid en als naar gewoonte hare maaltijden genuttigd.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 2 december 1825

In de tussenliggende periode zijn i.v.m. het zomerreces geen nieuwe Vondsten opgenomen

2001-32:  Als ware het kalverliefde ....

We kennen allemaal uit onderzoek de soms grote verschillen in leeftijd tussen echtelieden, maar hier een 'sterk voorbeeld'. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Uit Limerik in Ierland schrijft men dat den 9 dezer een grijsaard van 100 jaren in de stad Nenagh zijn pas geboren kind heeft doen doopen, waarvan de moeder eene jonge persone van 17 jaren is. Hetgeen de zonderlingheid dezer vereeniging van de beide uitersten des levens vermeerdert, is dat de vrolijke en oude verliefde het hart zijner vrouw als een jonge losbol veroverd heeft en men tot na het herstel der jonge vrouw de voltrekking heeft moeten uitstellen van hun huwelijk, op hetwelk de vrolijke veteraan eene Hanoveraansche hornpijp ter eere van George I wil dansen, geboren zijnde in het jaar der komst van dien monarch tot den troon.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 30 september 1825

2001-31:  Kinderrijk

Nogmaals een buitenlands voorbeeld, nu vanwege een groot aantal kinderen. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Borowsk in het gouvernement van Kalouga in Rusland is in den ouderdom van 80 jaren een koopman overleden, genaamd B. Roudakoff; deze had het zeldzaam geluk van zich omringd te zien van 40 kinderen, waarvan 21 van zijn eerste, en 19 van zijn derde vrouw. Bij zijne tweede vrouw, waarmede hij negen jaar was gehuwd geweest, had hij geene kinderen verwekt. Men noemt het jongste zijner kinderen uit scherts gewoonlijk Athanasius de veertigste.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 26 april 1825

R E A C T I E

Te Nieuwland bij Kaapstad leefde het echtpaar August Langmann en Marie Engelke; zij kregen tussen 1880 en 1906 19 kinderen. Marie Engelke stierf in 1944, 80 jaar oud, zij was dus 171 maanden zwanger .......!

reactie van: l&p@camerama.demon.nl

2001-30:  Ouderdom over de grens (3)

Nogmaals een voorbeeld van hoge ouderdom in het buitenland. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


In het stadje Vendemond in Lotharinge is een heelmeester Pulo Timan genaamd gestorven in den buitengemeen hoogen ouderdom van honderd en veertig jaren. Nooit was hij buiten zijne geboorteplaats geweest; daags voor zijn dood opereerde hij nog eene vrouw van een kankergezwel. Hij was ongehuwd, nooit ongesteld geweest en had sedert vele jaren de gewoonte van des avonds te eten en zich daarbij altijd dronken te drinken.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 18 oktober 1825

2001-29:  Ouderdom over de grens (2)

Evenals vorige week een voorbeeld van de interesse voor hoge ouderdom in het buitenland ... Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Als een voorbeeld van buitengewonen hoogen ouderdom vindt men op de lijst der overledenen der sijnoden van Petersburg een persoon nabij Polosk op de grenzen van Lijfland overleden, die 168 jaren oud is geworden. Hij had Rusland onder elf bestuurders zien bloeijen en kon zich den dood van Gustaaf Adolph nog herinneren. Hij had den 30-jarigen oorlog mede gemaakt; bij den slag aan de Pultawa was hij 86 jaren oud. Op zijn 93ste jaar ging hij zijn derde huwelijk aan, hetwelk niet kinderloos bleef, en waarvan een kind in 1796 reeds 62 jaar oud was.
Met zijne laatste vrouw leefde hij 50 jaren in een genoegelijk huwelijk. De familie van dezen patriarch bestond in 138 nakomelingen. In 1796 was zijn oudste in leven zijnde kleinzoon 95 jaren oud en een ander 93 jaren; zijne jongste zonen waren 86 en 62 jaren oud. Deze familie leefde bij elkander in het dorp Pollotzkia, hetwelk de keizerin Katharina II voor deze aarts­vaderlijke familie heeft doen bouwen, en tevens een groot stuks land aan dezelve heeft geschonken. In zijn 163ste jaar genoot deze nestor nog de beste gezondheid.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 27 mei 1825

2001-28:  Ouderdom over de grens (1)

Hoge ouderdom is een internationale bijzonderheid. Berichten daarover verschenen dan ook geregeld. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Als een voorbeeld van hooge levensjaren kan men bijbrengen dat te Giojella in den Romeinschen of Kerkelijken Staat een grijsaard van 119 jaren leeft, en wel in de armoedigste omstandigheid. De paus, hiervan verwittigd zijnde, deed hem betere spijzen bezorgen. Toen hij dezelve voor de eerste maal bekwam, werd hij ongesteld, doch thans is hij er aan gewoon.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 9 augustus 1825

2001-27:  De wonderbaarlijke wereld van ...

Wonderbaarlijke verhalen zijn van alle tijden. Zie hier zo'n verhaal uit de krant van 1825. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De vrouw van een boer in het dorp Loukina in het Russische gouvernement van Nischnij-Nowgorod, Wassilissa Grigoriwa genaamd, is in den tijd van acht dagen van 5 kinderen bevallen. Op den 21, 22, 24 en 25 november van het voorgaande jaar, verloste zij van vier dochters, en den 28 nog van een dooden zoon. Van de dochters zijn er twee gestorven; de twee overige leefden nog op den 11 januarij jl. doch zij waren evenals de moeder zeer zwak. Deze laatste is sedert drie jaren gehuwd. In het eerste jaar van haar huwelijk kreeg zij 2 kinderen, in het tweede jaar 3 en eindelijk in het derde jaar 5, en alzoo 10 kinderen in drie jaren.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 8 maart 1825

2001-26:  Hoge leeftijd het vermelden waard.

Meldingen van mensen die een hoge leeftijd bereiken is van alle tijden en landen. De enige Nederlandse vermelding in het Provinciaal Dagblad van iemand van 100+ in het jaar 1825 staat hieronder. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Den 2 dezer overleed te Leeuwarden Johanna Kalmers, eene Jodin, in de ouderdom van ruim honderd jaren. Zij werd op Sint Nicolaas 1724 te Embden geboren. Omtrent haar 25ste jaar zette zij zich aldaar meterwoon neder en trad korten tijd daarna in het huwelijk met Elisar van Minden, die onlangs in zijn 99ste jaar, als het ware geheel kindsch, gestorven is. Uit dit huwelijk zijn acht kinderen geboren, van welke nog drie in leven zijn. Gedurende haaren langen levensloop heeft zij in behoeftige omstandigheden verkeerd, vele zware ziekten doorge­staan en menigerlei tegenspoed ondervonden. Tot eenige dagen voor haren dood was zij nog in staat eenig ligt huiswerk te verrigten; ook schenen hare geestvermogens niet aanmerkelijk verzwakt te zijn.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 14 juni 1825

2001-25:  Op speciaal dieet ...

Wonderlijke diëten zijn blijkbaar van alle tijden. Zie hier een honderdvijfenzeventig jaar oud voorbeeld. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Colombier in het departement der Sarthe bevindt zich thans eene vrouw, de weduwe Guiliet van omtrent 100 jaar oud, welke het zonderlinge voorbeeld oplevert van eenen doorloopenden afschrik van het gebruik van alle vocht, zonder de minste teekenen van uit dolheid ontstane watervrees. Sedert 28 jaren gebruikt zij hoegenaamd geen vocht en eet zelfs geene groenten, uit vreeze voor het in dezelven vermengde vleeschnat. Haar eenig voedsel bestaat uit droog boekweiten brood. Zij geniet desalniettemin eene goede gezondheid en is nog in het bezit van alle hare vermogens.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), dinsdag 25 oktober 1825

2001-24:  Goed van memorie of juist niet?

Of hier geldt dat mensen soms menen zich iets te herinneren terwijl ze dat in werkelijkheid van anderen gehoord hebben is onduidelijk. Controle is niet meer mogelijk ... Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Dezer dagen stierf in de gemeente Bormida in Savoijen de geneesheer Grulio Neri in den ouderdom van tusschen de 106 tot 110 jaren. Door onnaauwkeurigheid der doopregisters is men zijnen juisten ouderdom niet te weten kunnen komen. Bij zijn leven herinnerde hij zich gebeurtenissen, die in 1722 plaats hebben gehad.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (Noord-Brabant), vrijdag 27 mei 1825

2001-23:  Van echtscheiding en familierelaties

Dat niet alleen in boedelscheidingen of huwelijkscontracten van eeuwen geleden verschillende generaties werden weergegeven in een bron blijkt hieronder in een bericht uit 1983. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Uit een exploit van de t.c.-deurwaarder L.W.J. Danen, wonende te Lithoijen, gemeente Lith, d.d. 5 september 1983 blijkt, dat op verzoek van Boedhranie Bhikhari, wonende te 's-Hertogenbosch en aldaar woonplaats kiezende aan de St.-Jorisstraat 11 ten kantore van de advocaat en procureur mr. P.H. Louwers, aan Roepdat Ramdin, voorheen geheten Roepdat z/v Jagernath z/v Juggessur 319/R en Tetri 152/S en van Bichandeea d/v Ramdin 480/Ee en Pershad, Budhia, zonder bekende woon- of verblijfplaats binnen en buiten het koninkrijk is betekend een vonnis, op 29 juli 1983 gewezen door de arrondissementsrechtbank te 's-Hertogenbosch, inzake tussen requirante als eiseres en de gereuireerde als gedaagde, waarbij de echtscheiding van partijen, op 11 maart 1963 te De Vier Kinderen, District Sur in Suriname gehuwd, werd uitgesproken.

Deurwaarderskantoor L.H.M. Stalman
Van der Does de Willeboissingel 45
's-Hertogenbosch

tel. 073-137571

Bron: SA Den Bosch, Brabants Dagblad, 9 september 1983

2001-22:  Sterke verhalen

Niet alles dat in een krant staat moet je geloven, maar soms is het wel heel ernstig gesteld? Of heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Rijssel heeft eene vrouw, die geweldig aan het kaartspelen, bijzonder aan het ecartespel verslaafd is, eenen zoon ter wereld gebragt, die eene naauwkeurige afteekening van klaverenheer op eene der wangen heeft.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (van Noord-Brabant), vrijdag 13 mei 1825

2001-21:  Klopt dit?

Kan iemand de gegevens uit dit artikel bevestigen of ontkennen? Of heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Arnhem den 15 November

Aaltje Heijenk sints den 29 april 1821 gehuwd met Gerrit Piepersmit onbemiddelijk daglooner te Markelo verloste den 17 october jl. van drie welgeschapenen kinderen, zijnde twee meisjes en een jongen, welke op zondag den 6 dezer in de Gereformeerde Kerk te Markelo gedoopt zijn. Doch de moeder stierf een uur na de geboorte van het derde kind. De te laat gekomen vroedmeester meende dat zij nog een vierde kind droeg, maar het lijk niet geopend zijnde is zulks in het onzekere gebleven. In mei 1822 bragt gezegde A. Heijenk twee welgeschapen kinderen, doch een dood ter wereld en in het begin van 1824 andermaal tweelingen welke beide nog leven. Binnen 4 1/2 jaar werd zij dus moeder van zeven kinderen van welke zes nog leven. Van dezen zijn de drie jongsten door de diakonie te Markelo aan vreemden besteed, maar de drie anderen door de familie te Laren overgenomen; terwijl de vader buiten staat de huishouding­ voort te zetten opnieuw eene boerendienst zal aanvaarden. De laatstgenoemde was afwezig toen de drievoudige verlossing en het sterven zijner vrouw voorviel. Welk een ontzettende tooneel dus voor dezen man bij zijne intrede in het huis, het vorige drietal kinderen eensklaps verdubbeld maar hen allen tegelijk moederloos en zich zeker beroofd te zien van eene geliefde gade!

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (van Noord-Brabant), vrijdag 18 november 1825

2001-20:  Mijn naam is ....

Wat het echt zijn naam, of vond deze commissionair het interessant staan? Heeft u het antwoord of ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


B. Hartogensis kommissionair te 's-Hertogenbosch adverteerd dat hij het noodzakelijk vind bekend te maken, dat zijnen naam niet HARTOG maar HARTOGENSIS is en zulks tot verder voorkomen van abuizen, die hierdoor, tot hiertoe, zeer dikwijls hebben plaatsgehad.

Reactie: "Google vindt voor mij een behoorlijk aantal leden van de familie Hartogensis. Dergelijke toevoegingen waren niet gebruikelijk in de 19e eeuw, wel in de 17e eeuw" / Maggy Rond, Amsterdam.

Bron: SA Den Bosch, Provinciaal Dagblad (van Noord-Brabant), dinsdag 1 feburari 1825

2001-19: Over de grote plas (2)

Aansluitend op de melding van vorige week nu de 'koop' van de genoemde vrouw. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Het volgende document bevindt zich in bezit van Elisabeth Potter, de oudste vrouw van Amerika en thans, gelijk de voorlaatste maal is vermeld, 136 jaren tellende: "Op 4 April 1824 gekocht van J. Burten eene vrouw, antwoordende op de naam van Lizzie, en oud 70 jaar. Koopprijs 600 dollars, waarvoor ik met drie muilezels voldaan heb". Dit document is van de hand van den laatsten eigenaar der negerin.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), donderdag 29 mei 1890

2001-18: Over de grote plas

Ook in het buitenland blijkt een neiging te bestaan om naar 'records' te zoeken. Hier een bericht uit  Amerika dat de Nederlandse krant heeft gehaald. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


In eene Amerikaansche correspondentie uit New York wordt gemeld, dat te Cheateam Conty in Tennessee een negerin leeft, Elisabeth Potter geheeten en dus vermoedelijk met een man van Hollandsche afkomst gehuwd geweest, die blijkens deugdelijke documenten den ouderdom van 136 jaren heeft bereikt. Zij is moeder, grootmoeder, overgrootmoeder en betovergrootmoeder over niet minder dan 4439 personen. Van hare 27 kinderen wien zij in drie huwelijken het leven schonk, stierf het laatste op 94-jarigen leeftijd. Haar oudste zoon werd 106 jaren oud.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), zaterdag 24 mei 1890

2001-17: Synchroniteit

Hier weer eens een 'samenloop van omstandigheden'. We zien ze allemaal wel eens in ons onderzoek. Heeft u ook een aardige vondst? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Als een bijzonderheid zij gemeld, dat de gebroeders W. te Langendijk, tweelingen, die het vorige jaar op denzelfden dag zijn getrouwd, in hetzelfde huis wonen en thans op denzelfden dag het geluk hadden vader te worden.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), vrijdag 22 april 1904

2001-16: Erfelijke aanleg voor echtscheidingen?

Soms zijn opvallend dingen gewoon maar 'leuk' om even te lezen. Dit is er zo een. Heeft u ook dit soort vondsten? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Ook eene liefhebberij!

Amerikaansche bladen vermelden het volgende: Te Indianapolis leeft een vrouw, die reeds achtmaal van haar man gescheiden is, zelfs tweemaal van een zelfden man. Deze dame, die op het oogenblik echtvriend no. 9 heeft, is pas 37 jaar oud en kan het dus nog zeer ver brengen. Zij stamt dan ook af van eene familie, waarin echtscheiding een erfelijke kwaal schijnt te zijn. Hare moeder scheidde zesmaal, een oom en twee tantes zijn vijfmaal gescheiden en zijn op het oogenblik nog alle gehuwd, zoodat het aantal scheidingen in die familie na verloop van tijd nog wel met eenige gevallen zal vermeerderd worden.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), donderdag 14 augustus 1890

2001-15: Hechte familiebanden ...

Opnieuw een wonderbaarlijke vervlechting van enkele gezinnen. Heeft u ook dit soort vondsten? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Uit Rijsbergen wordt aan het D. v. Nbr. gemeld:
Zeldzaam geval. Dat een weduwe drie huwbare dochters heeft, is niets bijzonders; maar dat die drie zusters met drie broeders trouwen, gebeurt niet alle dagen. En als daar bijkomt, dat de eenige broer dier drie zusters met de eenige zuster der drie broeders huwt, dan staan we voor een uiterst zeldzaam geval. Dat geval echter zal zich dezer dagen alhier voordoen door de voltrekking van het huwelijk van de twee laatste paren uit de families B. en R. te dezer plaatse.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), vrijdag 14 november 1902

2001-14: Duur-record ....?

Geldt momenteel al een scheidingsratio van 1:3, een eeuw geleden lag dat nadrukkelijk anders. Al bleven de meeste echtparen toen bij elkaar, toch was een zeer langdurig huwelijk bijzonder. Heeft u ook dit soort vondsten? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Zaterdag was het 70 jaar geleden dat de heer J. Doesburg Lannooy te Leiden met zijn echtgenoote mej. de Waal in het huwelijk is getreden. De bruid is thans 90 en de bruidegom 89 jaar; hun hoogen leeftijd in aanmerking genomen, is de staat van hun gezondheid nog vrij goed. Het echtpaar is gezegend geweest met 14 kinderen, van wie er nog 4 in leven zijn. Het aantal kleinkinderen is 14 en dat der achterkleinkinderen ongeveer 40.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), woensdag 3 december 1902

2001-13: Bij de gouden bruiloft van je dochter!

Minder vaak dan heden ten dage, maar ook vroeger werden mensen soms erg oud. Al kunnen we nu en dan twijfelen aan de juistheid van een leeftijd. Heeft u ook dit soort vondsten? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Polen - Te Warschau werd dezer dagen een gouden bruiloft gevierd die wel eenig in haar soort zal zijn, omdat ze werd bijgewoond door de moeder van den gouden bruidegom, mevrouw Anelli Borugski, die 107 jaar oud is. Zij is nog tamelijk gezond, maar alleen zwak van gezicht. Haar man, die voor eenige jaren stierf, bereikte ook een leeftijd van meer dan 100 jaren.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), dinsdag 25 november 1890

2001-12: Je bent zo jong als je je voelt ...

Deze keer een groot leeftijdsverschil tussen twee mensen die met elkaar trouwen. Misschien heeft u ook weet van dit soort situaties? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Men moet maar durven! Een vrouwtje van ongeveer 80 jaar te Roermond heeft het nog ver weten te brengen, dat een weduwnaar van bijna 55 jaar haar zijn hand heeft aangeboden. Het geval wordt te ongelooflijker, als men verneemt, dat de vrouw uit haar eerste huwelijk drie kinderen had, als tweeden man een weduwnaar met vier kinderen nam, terwijl de aanstaande derde ook weduwnaar is, en een eigen huishoudentje meebrengt.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), zaterdag 5 juli 1890

2001-11: Meerlingen op leeftijd.

Ging het verleden week over de geboorte van meerlingen, nu iets over hen op latere leeftijd. Heeft u ook weet van meerlingen die allen een hoge leeftijd bereikten? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Zeldzaam komt het voor dat drielingsbroeders hun 60e jaar welvarend beleven. Dat voorrecht genoten de drielingbr. Willem Frederik oud-officier van adm. 1e kl. der marine, Willem Frederik George Lodewijk, notaris en Willem Frederik Karel Gouwe, postdirecteur te Alkmaar, genaamd naar leden van het Oranje Vorstenhuis, Donderdag jl. in 't bezit van vrouw en kinderen.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), zaterdag 27 september 1890

2001-10: Meerlingen.

Hoe zat het met meerlingen in uw onderzoek? Hoe gewoon waren vier- of vijflingen; bleven zij in leven? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Onder Hatert bij Nijmegen werd Zondag de vrouw van een rijksveldwachter moeder van 4 meisjes en 1 jongen; het vijftal overleed kort na de geboorte.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), woensdag 15 juli 1903

2001-09: Een loyale en honkvaste werknemer.

Bent u op de hoogte van mensen die gedurende een zeer lange tijd bij een bedrijf werkzaam zijn geweest? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Een zeer zeldzaam jubile komt thans te Kampen voor. W. Koopman is gedurende 72 jaren onafgebroken en met trouw en ijver werkzaam geweest in de mastenmakerij van de firma Ten Dam. Men ziet er den 82-jarigen krassen man nog met ijver bezig.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), dinsdag 6 mei 1890

2001-08: Een familiekwestie.

Even wat anders, zo tussendoor: verwantschap kan een lastig fenomeen zijn .... Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Bent u belast met de beantwoording van de correspondentie, mijnheer? vroeg iemand op het bureau van ons blad aan een der medewerkers. Deze keek van zijn lessenaar op en zeide: Jawel, mijnheer, wat wenscht u? Kunt u een kleine vraag omtrent bloedverwantschap beantwoorden? Noem de feiten maar, dan zal ik het probeeren. Het geval is dit; Toen ik nog een klein kind was, trouwde mijn moeder die weduwe was met den broeder van de eerste vrouw van mijn vader. Dat was mijn oom, maar daardoor werd hij mijn vader, niet waar?

Uw stiefvader, bedoelt u.

Juist. Nu scheidde mijn moeder van mijn oom-vader en trouwde met den oudsten zoon van de eerste vrouw van mijn vader. Hij was mijn half-broer en zo gelijk mijn stiefvader niet waar?

Het schijnt mij toe, dat dit zoo is.

Daardoor werd mijn moeder mijn halfzuster niet waar?

Ik - ik geloof het wel.

Dat dacht ik al. Nu moet u weten dat mijn oom-vader een dochter had voor hij met moeder trouwde. Die was ook mijn half-zuster niet waar?

Ik ik ik geloof wel, dat zij dat was.

Precies. Nu scheidde mijn moeder van mijn broeder-vader en hij – mijn halfbroer - trouwde met mijn halfzuster. Daardoor werd zij mijn stiefmoeder, is het niet?

Ik - ik -

Nu u hoeft nog niet te antwoorden. Mijn halfbroer-stiefvader stierf en nu willen mijn halfzuster-stiefmoeder en ik trouwen maar nu weten we niet of dit mag. Nu zou ik van u willen weten wat bloedverwantschap is tot mijn broer, mijn oom, mijn stiefvaders, mijn halfzusters, mijn moeder, mijn halfbroer, mijn stiefmoeder en mijzelf en of ik met haar kan trouwen zonder - wat scheelt u mijnheer?

De redacteur voor de rubriek correspondentie was in zwijm gevallen - (N. v. N)

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), donderdag 11 mei 1899

2001-07: Persoonsverwisseling.

Bent u ook merkwaardige persoonsverwisselingen in uw onderzoek tegengekomen? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Bij den Burgerlijken Stand te Denemarken (sic!) (Ov.) heeft het volgende zonderlinge geval zich voorgedaan: Twee broeders - Johannes Gerhardus en Gerardus Johannes genaamd - zijn aldaar onder een naam ingeschreven, doordat de eerste bij zijn vertrek uit Losser het verhuisbiljet van den tweede meekreeg. Bij de volkstelling in 1900 werd hij ook onder diens naam opgeschreven. De oudste is eenigen tijd daarna getrouwd, en nu verleden week ook de tweede op naam en ouderdom van zijn broeder, zoodat deze nu staat ingeschreven als tweemaal getrouwd! De vergissing kwam aan het licht door vergelijking van beide trouwboekjes.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), vrijdag 12 februari 1904

2001-06: Trouwlustigen op leeftijd.

Kent u ook huwelijken van mensen op leeftijd die voor het eerst in het huwelijksbootje stapten of weet u toevallig welk echtpaar hieronder in het nieuws kwam? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Te Rotterdam is deze week het huwelijk voltrokken van een jonkman van 76 met eene jongedochter van 73. De bruiloft kenmerkte zich nog door groote vroolijkheid. Er werd gedanst en gezongen.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), zaterdag 27 september 1890

2001-05: Een drieling ter Communie.

Kwam u ook meerlingen tegen die gelijktijdig een belangrijke mijlpaal in hun leven mee maakten? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Bij de eerste H. Communie die 20 April in de kathedrale kerk aan de Haven te Breda gedaan werd deed zich het zeldzame geval voor, dat een drieling, de drie zusjes Gerritsen, tot het getal der eerste-Communicanten behoorden. Sinds mensenheugenis deed zich zulk een gebeurtenis niet voor. De hoogeerw. heer plebaan had de meisjes de eereplaats in de kerk aangewezen, terwijl een stalhouder gratis zijn beste equipage ter beschikking had gesteld.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), vrijdag 24 april 1903

2001-04: Een record aantal kinderen?

Zijn er gezinnen bekend met nog meer kinderen? Wie weet van welk gezin hier sprake is? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De landbouwer C.B. te Nunspeet heeft aangifte gedaan van zijn 28ste kind.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), zondag 17 januari 1904

2001-03: Naam-grapjes zijn soms ook best aardig ...

Kent u ook van deze aardige voorbeelden met combinaties van namen? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Onder de huwelijksaangiften op den burgerlijken stand te Breda komt o.a. voor:

De Keizer - Van Pruisen.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), dinsdag 24 juni 1890

2001-02: Ik ben mijn opa!

Weet u wie deze mysterieuze G.V. is en klopt dit verhaal wel? Of kent u ook huwelijken waardoor iemand een bepaalde familierelatie met zichzelf krijgt? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


Dat iemand zijn eigen grootvader kan worden, wordt bevestigd door een geval hetwelk zich te Sliedrecht heeft voorgedaan. Jaren geleden is zekere G.V. aldaar getrouwd met een 25 jaar oudere weduwe, die een dochter had. Later trouwde deze dochter en kreeg op haar beurt een dochter, en nu is deze laatste ondertrouwd met genoemde G.V. 
G.V. gaat alzoo met zijn kleindochter trouwen en wordt zijn eigen grootvader. Een ander gevolg van zijn nieuw huwelijk is dat zijn eerste vrouw zijn grootmoeder wordt. Verdere combinaties kan de lezer zelf maken.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), zondag 6 maart 1904

2001-01: Een record in het aanknopen van familiebetrekkingen?

Kent u de genoemde families en zijn de gegevens juist? Heeft u ook dit soort merkwaardige verbindingen tussen families gevonden? Uw reacties graag naar Theo van Herwijnen.


De echtparen K. Molenaar te Edam en W. Oosterbaan te Monnikendam vieren op denzelfden dag (13 November) hun 45-jarig huwelijksfeest. Merkwaardig is, dat de eenige dochter van Oosterbaan is gehuwd met de eenigen zoon van Molenaar en de drie dochters van Molenaar trouwden met de drie zoons van Oosterbaan.

Bron: SA Den Bosch, Het Huisgezin (krant), woensdag 9 november 1904

*) De verzameling 'Vreemde Vondsten' wordt gevoed door bijdragen van Theo van Herwijnen. Hij bezit een grote verzameling, die nog telkens wordt uitgebreid. Theo probeert zoveel mogelijk vreemde of afwijkende zaken uit archief en krant bijeen te brengen. Elke week zal een nieuwe vondst van hem hier te vinden zijn. Heeft u aanvullingen of opmerkingen dan stelt Theo het zeer op prijs om dat van u te horen. Stuur deze s.v.p. naar ons op voor Theo van Herwijnen en wij zorgen er voor dat uw bericht bij hem terechtkomt. Oude vondsten en de reacties hierop kunt u vinden in het Archief.