Axel en Axelambacht, transcriptie processen schepenbank eerste helft 16e eeuw

een bewerking van Roelinde Stoffels-de Soet (2005)

het origineel bevindt zich in het Rijksarchief in Kortrijk (B), in het familiearchief d'Ennetières;
een digitale kopie is aanwezig in het archief van de gemeente Terneuzen te Axel, inv.nr. 3000


Het eerste nummer is het nummer van de foto (archief Axel),
het nummer tussen haakjes is het nummer zoals dat voorkomt in de tekst.

beknopte woordenlijst

 

 

DSC05963
Naer zeker versouc ende betooch in vierschaere ghedaen voor bailliu ende scepenen van Axellambacht bij Willem Haesbaert als heleghegheestmeestere van Assenede ende Adriaen Reynout als heleghegheestmeestere van Bouchoute. Alzo zij procederen heesschers verthooghen ende hoe dat zij achtervolghenen ende bij virtute van zekere wettelicken leenen van afwinninghen ende acten van ghewijsde gheobtineert voor oudt scepenen onse heeren voorsaten. Beede in daten van den 21e in meye 1513. Bij dienaers van den voorsc. ambachte heerlicken hadden doen verbieden ende op zekere peynen eenen Pieter van der Meere de possessie ende ghebruyczaemhede van den gronde in de selve acte ende lettren van afwinnninghe verclaert.
Te wetene 4 ghemeten lands ligghende in de prochie van Axelle in Calemouspoldere. An tnoorthende de Byloke in Ghendt, an de oostzijde Sente Claeren aldaer, an tzuythende Rogier van der Leyen ende an de westzijde den dijc. Dat hij den selven grondt voortan niet meer ghebruycken noch possesseren en zoude. Ten waere dat hij hemlieden heleghengheestmeesters alvooren betaelde huerlieden principale rente van twintich scell. 11?e tjaers. Ende alle wettelicken costen daeromme geschiet. Daervooren zij den selven grondt afghewonnen hadde omme volghende dien te ghecrijghene betalinghe van huerlieden rente. Welcken verbode niet jeghenstaende zij heesschers an gheen betalinghe en hebben connen gheraken, mids dat de voorn. Verre den voorsc. grondt es blijven posseserende zonder eenighe betalinghe te doen. Verzouckende midsdien bij hemlieden heesschers te moghen procederen ter vercoopinghe ende subhastatie van den voorsc. afghewonnen conterpanden bij drie kersbernninghen. In ghelijcken zaken gheobserveert ende onderhouden. tWelcke wij hemlieden gheconsenteert hebben. Achtervolghende welcken zoe hebben zij heeschers selve drie kersbernninghen doen ghebieden ter hooftvierschaere van Axellambacht daeronder den selven grondt gheleghen es. Waeraf dat deerste kersbernninghe diende ende ghehouden was den 27e juny 1532 (onleesbaar) Christiaen de Molenaere als procureur van den heeschers van den selven grondt ingh(weg) van zes ponden 4 july in tvoorn. jaer thueren (weg). Ende de derde ende laetste den 17e van (weg)ekaer der (onleesbaar) compareerde in ghebanne (weg) Zo hooghen en bieden voor den voorschrevene gr(weg) voorn(onleesbaar) de molen(weg) gr.

DSC05964 = DSC05963

DSC05965
Copie
Andwoorde declinatoire omme Joos de Windt als hoyr van den steerfhuuse van wijlent Matheeus Mazureel bij letteren van beneficie d inventoir verre contoor Wautere van der Gracht met Colaert de Schietere burghen heren voor Vlaenderen. Mijnen heeren ….chuerne ende scepenen van den stede ende poort van Axele. Ende omme dien volghende tobtenierene, vertoocht tnaervolghende.

Alvooren es waerachtig hoe dat de here ende verre in qualiteyt alsvoren, bij heessche verclaert hebben ter zelver causen proces bij den heeren van den rade in Vlaendren noch litispendentie ende al noch onghedecideert. Bij welcken redenen de here noch niet ghefundeert en es den verre van eender zake voor tweederley jugen toe te sprekenen. Hem dies ghedraghend in rechte. Daertoe employerende vl…. heeren noble officie offererende p.enive der rechte omme ghenoughen concluderende. Nietmin den oorlof van hoven thebben met heessche van costen. Sustinerende dat hem tzelve zo schuldich es van ghebueren. Ende aanghewijst te werden ofte emmer. uuterlic zulcke andere fij.en als ghijlieden mijne heeren d(vlek) vl… officie daertoe uuten rechte voughen zult.
Midswelcken …
On…eegheleyt den 21e juli 1547

DSC05966
Orcondscip om de bailliu van Axellambacht contra Daneel Sceppre.

DSC05967(r)
Informatie presidente bij scepenen van Axellambacht ten versoucke van den bailliu van den selven ambachte, ten laste van Daneel Sceppere.

Eerst

Anthuenis Stevin oudt 63 jaeren ghelast zijnde, verclaert bij zijnen eede, niet wetende noch ghezien hebbende dat Daneel Sceppere ghestolen zoude hebben tghelt van her Adriaen Gherytsen. Nemaer heeft diverssche personen hooren zegghen tzijnen huyse dat zij voorschrevens Daneels wijf als zij gram was ende op haeren man keef ende questie van hem Daneel hadden hooren verbijten dat hij een quaedt dief was. Hem bevelende dat hij zijn heer broeders ghelt noch eens zoude ghaen stelen. Verclaert noch dat de selve huysvrouwe van Daneel op den eersten dach van maerte anno 34 te desen deposants huyse ende hove quam haelen haer beesten, die daer als in tschoutheeten ghelevert waren gheweest van den voorsc. bailliu voor peininghe boeten. Alwaer hij deposant haer vroeghde wat zij achter haeren man ghezeyt hadde. Zegghende indien zo es ten es niet wel ghedaen, want men zechde wondre achter. Zij daerop andwoordende: hij zeyde hij maecte van mij een houre met veel meer andre leelicke woorden die hij mij gaf. An welcken zij kende de woorden van dieften haeren man. Also anghezeyt hebbende. Ende dat hij tselve noch eens zoude gaen stelen.

Op eenen andren dach scoutheete ende scepenen ghezeten zijnde

DSC05968(l)
Ter steghen in Zaemslacht omme recht tadministrerene. Al daer dat quam Jan van Meerssche duerwaerder. De welcke exploictierende in presentie van desen desposant. Ende der wet hanslach dede an den voorsc. Daneel van Keizersweghe. Zegghende ten versoucke van Joos van Dijcke, alwaer jeghen hem de selve Daneel resisteerde. Ghevende de selven van Meerssche eenen dray met zijnen arme al worstellende. Nemende tselven van Meersschen huycxken of capken van zijnder scouder ende ghyncker mede zijnder baerden. tWelcke de selve van Meerssche in keesse? leyde

Ter selver tijt dueghende zo voorsc. es van erfvenessen. Ende zonderlick van penninghen van ghescoten, die de selven deposant ten laste van den voorsc. Daneele als scoutheete over zijnene gront opghenomen hadde ten gwijsscatte. Zo was hem de selve Daneel ghevende vele leelicke ….inrieuse woorden, heetende hem lieghen, zweerende bij den macht ende cracht ende palmende op desen deposant zijn daghe j.facis indicis.
Ende op eenen andren tijt daernaer quam dese deposant gaende zijnen wech, van daer hij ghehadt hadde te doene. Ende de selve Daneel hem den wech ondergaende, moeste op zijn zeerste den selven zijnen wech wijcken. Ofte also hem naest dochte zoude van den selven Daneel ghegrieft gheweest hebben.

Op noch eenen tijt daernaer de voorsc. Daneel commende ten huyse van desen deposant. Zo hij hem gheliet omme met desen deposante te rekenen van zijnen ghescoten

DSC05968(r)
ende daerinne niet gheconnen accorderen. Zo verdreechde hem de selve Daneel, zweerende bij den macht ende cracht, palmende ende zijn dagghe ende maniere makende van hem te grievenen van zijnen lijfve. Ten hadde ghedaen tghescelt van deposants huysvrouwe, die hem Daneel ter dueren uut stac, zo datter gheen grief ende ghebuerde. Zecht dat hij eens verloes 5 of 6 waghenhoupen, die hij zichtent ghezien heeft, staen op den waghen van den voorsc. Daneele.
Zecht ooc datter name ende fame gaet op den selven Daneel van verliest van ploughen, scarren, couters, stocxs, viercken, dijchaecken ende dierghelijcke. Maer van den waerheyt, oft ghezien hebbende en weet hij niet.

Andries Weyn oudt 49 jaeren verclaert, nopende de ruythede voor scoutheete ende scepenen daer die dingden ende van den resisteerne jeghen Jan Vermeersch ghelijc Anthuenis Steven van dien hiervooren verclaerst heeft. Ende noch meer zeyde te Anthuenis Stevins, waerts indien ic tlant daerom loochenen moet ende daer uutblijven. Hij mach wel grouwen dat hij noeyt gheboren en was. Op eenen andren tijt hadde hij Daneel ooc leelicke woorden jeghen eenen Pieter de Wintre, zegghende moet ic tlant loochenen. Ghij moecht wel voor mijn handt wachten, palmende zijn dagghe om den selven Pieter te grievenen. Maer mids den ghescheede en ghebuerder gheen grief.

DSC05969(l)
Zecht noch de selve deposant dat svoorsc. Neels huysvrouwe in zijn presentie den selven Daneel verweet dat hij te .en de rovel? van den vay?tafelen ghenomen hadde eenen stuecx? wullen lakens ende daernaer dien wederom ghegheven. Zecht ooc dat de selve daneel ghehaelt zoude hebben bij nachte ende ontijde uuten huyse van eenen Querijn Gheleynssen 18 ellen lynen laken. Overmids dat hij zijn huysvrouws selve verweet. Ende noch zo verweet zij hem dat hij ghecostumeert was. Zo wanneer hij quam van Andwerpen, van Ghendt, van Hulst, Axelle ende van elders. Dat hij alteyts met hem brochte schoens ende andre plusteranghen? zegghende. Ende hem Daneelen verwijtende dat hij die altoos ghestolen hadde ende dat hij dat bij costumen was ghewoone te doene. Ende meer dierghelijcke dieveriekins. Alwelcke de selve Daneel looghende ende zeyde zwijcht ten es niet waer.
Zecht voorts dat hij ontrent Zaemslacht Kersmesse anno 33 bij ende present was. Aldaer heer Pieter Sceppere ende de voorsc. Neel Sceppre veel woorden hadden ter causen van sculden van ghelde dat de selve Daneel heer Adriaen Gherytssen haerlieden beeden broedre sculdich was. Alwaer twijf van den selven Daneele zeyde totten denselven Daneele haren man: ghij moecht hem wel betalen.
Ghij snoe dief, ghij weet wel wat ghelt ghij hem ghestolen hebt. Ende bij expresse noomde dat de somme groot was 13 £ of 14 £ gr. Noomende ooc de sacxs? in specien, wat m…dten dat was. Ende dat tselve stac in een lijnen couse. Ende dat zij t

DSC05969(r)
ghezien hadde. Ende ghevonden daert de selve Daneel verborghen hadde. Zegghende bij haar ooc dat de selve Daneel svoorscs heer Adriaen Gherytssen slot of secreet opghebroken hadde met instrumenten die zij ooc noemde, die hij deposant vergheten zijn.
Zecht voorts dat hij ten deser selver huysvrouwe bij her Pieter Sceppere tselve Daneelen verwijten hoorde. Ende zo vele dat her Pieter Sceppere eens in dits deposants presentie zeyde: broedre wildij gheholpen zijn ende van uwen faicten remis vercrijghen, ghij moet de waerheyt te kennen gheven. Daerop dat de selve Daneel andwoorde, zegghende, moet ict kennen om kennis te ghecrighene, zo moet ict onnoeselicken kennen. Zecht noch dat hij swoendaechs voor vastelavont lestleden Betken Thierens hoorde zegghen totten selven Daneel waermede zij woonachtich was, dat hij een snode dief was. Maar en hoorde niet dat zij hem de cause anzeyde, waer en an wien hij de dieverye ghecommitteert hadde. Ende anders en weet hij deposant van den waerheyt niet meer te verclaersen.

Betken Thierins voorn. oudt 21 jaeren verclaerst dat zij in den wintre voorleden woonde met Daneel Sceppere voors. Bij den welcken zij wel hoorde ten diverschen stonden dat tselve Daneels wijf hem Daneelen verwijt.

DSC05970(l)
Marten Mathijssone oudt 27 jaeren verclaerst dat hij twijf van Daneel Sceppere wel heeft horen verwijten dat hij tghelt van her Adriaen Gherytssen zijnen broedre ghestolen hadde.
Ende dat de clappinghe ende revo? mee ?zo achter regghe ghestroyt waert. Ende dat zij zeyde hij heeft ghelts ghenouch wilde hij tgheven. Heeft ooc de straetmare wel ghehoort dat Daneel te Anthuenis Stevens de waghenhoupen ghestolen hadde. Ende stocxs, dijchaken ende dierghelijcke van onder de kercken ende elders daer hij se vanc. Maer hij deposant heeft tselve niet ghezien noch yedt ghemist.

DSC05970(r)
Pieter Heyndrics oudt 52 jaeren verclaerst dat de name ende fame gaet van der verliest van her Adriaen Gherytsen ghelde. Ende dat hij de selven here tselve verlies wel heeft hooren claghen. Ende eer dat hijt hilt op Daneele zijnen broedre. Zecht ooc dat hij zach de ruythede voor scoutheete ende scepenen daer men dinghde voor steghe. Ende ooc dat hij hem resisteerde jeghen de executie van Jan Vermeersche. Zo Anthuenis Steven hiervooren daeraf verclaert heeft.

Zecht voort datter een knechtken metten selven Daneel ghewoont hadde. Hebbende eenen Karolus gulden die hij deposant zach. Ende bij tselve knechtken den selven Daneel thooghenen, dede hij te verstaene dat dien quaet ende verboden ghelt was, den welcken hij veel behilt. Ende en gaffer hem maer vooren 8 stuivers. Daermede hij hem onthilt den selven karolus gulden, zegghende dat dien met a.eer woordich en was. Ende daernaer omdat tselve knechtken desen deposant besta.nde was, zo heesch hij deposant op een tijt daernaer de voorsc. Daneel de andre reste van den voorsc. Karolus gulden. Om twelck hij Daneel hem met ellen verstoorde, zodat hij deposant daeraf schiet. Ende op een andre tijt daernaer quam hij Daneel jeghen desen deposant, palmende terstont zijn dagghe op deposant ende wijckende om gheen ghescil te willen nemene. Dreef desen deposant tzijnen huyse inne tot achter op zijn camere

DSC05971(l)
En tot noch en heeft niet af willen gheven noch ooc van 10 sc.gr. die hij Daneel in tselve knechtken noch ghehouden was van dienste ende arbeyde. 't Welcke deposant heeft moeten laten staan voor vreesen van ghesleghen of ghegrieft te werdene van den voorsc. Daneel. Zecht ooc datter veel straetmaren ghegheven heeft achter de voorsc. Daneel van diverssche delicten maer hij en heves niet ghezien, maer weet wel dat s…eelders Daneels wijf riep ter vulder straten dat hij zijn shere broeders ghelt ghestolen hadde.

Jan Liem verclaerst, niet wetende dat de name ende fame van den verliest van her Adriaens ghelde ghegaen heeft. Ende dat veel wech zoude ghehadt hebben. Ende ooc dat hij dat zijn wijf verweten hadde. Maer hij deposant en weet niet van den waerheyt ende hevet niet ghezien.

Anthonis Vermart verclaerst tselve.
Jan Creve verclaerst tselve.
Arnoudt Jasperse verclaerst tselve.
Adriaen de Muenc verclaerst tselve.

DSC05971(r)
Adriaen de Backere verclaerst de revemeye? name ende fame van den ghelde.
Pieter Benne verclaerst de selve straetmare.
Goris de Grave verclaerst tselve van den gelde.
Jan Claeys verclaerst van den reveneye? van den ghelde ende dat hij t her Adriaen Gherytssen tselve verlies heeft hooren claghen. Ende zeyde dat hij so daghelijcks zach voor zijnen ooghen gaen diet hem ghedaen hadden. Ende dat de naest waeran die hem anghinghen, maer en noemde nyemende.
Lambrecht Zorijn verclaerst van den straetmaren. Ende noch dat hij eens hoorde zegghen dat de brouwer op thof van Zaemslacht hadde ligghende op den selven van her Pieter Sceppere zekere quantiteyt van grane. Waeraf Daneel zoude ghehaelt hebben twee sacke gheersten. Maer en weet anders van den waerheyt niet.

Querijn Lenaerts of Gheleyn verclaerst dat uut zijnen huyse op eenen nacht verloes van 18 ende een half elle lynen lakens. Daeraf hij zichtent selve heeft moeten betalen den ghonen dient tzijnen te weven ghebrocht hadden 6 gr. van den ellen. Maer en weet niet wie t wech hadde. Dan zichtent eenen Andries Weyn es ghecommen an de huysvrouwe van den deposant.

DSC05972
zegghende terwijlen dat Daneel Sceppere uut vangkenessen noch es ende op zijn ruym voeten, hoopen wij kennis voor hem te ghecrighene. Dies en wilt voor hem niet claghen van uwen lijnen laken. Men sal u contenteren ende ghenouch doen. Zecht ooc dat de name ende fame van den verliese van den ghelde groet es.

Cornelis de Brune verclaerst de selve name en fame gaen.

Gillis de Molenaere verclaerst dat hij Daneels wijf eens in dronckenscepe heeft hooren zegghen totten selven Daneele: Ic zal u an een galghe helpen, eyst in mijnder macht. Ende ooc dat de name ende fame ende van den voorsc. verliese van den ghelde gaet.

Wulf de Jonghe verclaerst dat de fame ghync dat Daneels wijf hem verweet dat hij zijns broeders ghelt ghestolen hadde, maer dat Neel loochende ende dat her Adriaen tverlies wel gheclaecht heeft zonder yement te noemene op wien hij t hilt.

Daneel de Couwer verclaerst dat hij heere Adriaen Gherytssen heeft claghen te verlies van zijnen ghelde. Ende t zo hem deposant conste verstaen, dat hij t hilt op Daneel Sceppere zijnen broedere. Zecht ooc dat name ende fame also ghegaen heeft ende ooc van meer delicten. Maer hij deposant en weeter niet af te sprekene.

DSC05973(l)
Pieter de Wintre oudt 36 jaeren verclaerst dat hij naer mendach 34 naer Utrecht niet meer gheselscaps was drinckende ten huyse van Daneel Sceppere ende zekeren tijt goede chiere ghemaect hebbende emmers tot in der nacht daernaer. Zo wierden de selve Daneel ende zijn wijf bij diversschen werfsten? in den selver nacht, jeghen elcandren te nemene ghescil. Ende ghevende deen den andren vele leelicke injurieuse? woorden. Ende hendelinghse zeyde zij tot Daneelen: ghij zijt een snode dief. Ghij hebt u her broeders ghelt ghestolen. Ic zal u noch an een galghe helpen, can ic of eyst in mijnder macht. Resumerende de selve woorden ende noch veel meer andre bij vele ende diverssche reysen in der selven nacht. Daerop Daneel andwoorde: zwijcht Bette, ghij moecht zegghen dat ghij wilt. Ten es niet waer noch ic en hebt niet ghedaen.
Zegghende bij haer noch meer. Zwijcht selve of ic zal meer zegghen. Hij zegghende: ghij moecht dat ghij wilt. Zecht voort dat hij de selve huysvrouwe van Daneele op eenen andre tijt heeft hooren kennen hoe dat zij eens ghecommen was in tslot, secreet ofte coufere van den selven haeren man in zijnen absentie. Waerinne zij in een borse vanc veel gouds, als roosen nobels, Andries guldens ende andre munten. Daeraf hem de menichte van den stiels? vergheten zijn. Welc ghelt zij tot desen deposant zeyde, dat zij wel presumeerde ende vermoedde dattet

DSC05973(r) tselve was 't gelt dat Daneel ghestolen hadde. Hoe Adriaen Gherytssen zijnen broedre zegghende bij dien, dat de mare ende fame zo ghync ende dat de selve her Adriaen van zulcken ghelde gheclaecht hadde dat hij tverloren hadde. Met welcker borsen ende tghelt daerinne zij ghecommen was daer de selve Daneel sat. Zegghende bij haer tot Daneel: Daer eyst tghelt. Verbarnen moet ghij snode dief ende vermaledijt moet wesen. Midsdien zij zeyde dat zij t zwanc in toepen? vier. Ende dat Daneel haer man, ziende dat hij t terstont daer uut greep ende neempt ende lieper mede op de camere. In welck zij ooc noch voor den deposant verkende dat zij den zelven haeren man verweten hadde, dat hij tselve ghelt ghestolen hadde den voorn. her Adriaen zijnen broedre. Ende dat hij Daneel daerop gheseyt hadde: zwijcht Bette ende zijt tevreden. Ende anders en weet hij deposant niet.

Pauwels Heynssone oudt 25 jaeren verclaerst dat leden es naer Kerssavond 1533 dat hij was drinckende met meer gheselscaps te Zaemslacht ten huyse van Daneel Sceppere. Ende naer goed chiere ghemaect gheduerende in den avont ende nacht. Zo wierden de selve Daneel ende zijn wijf veel woorden van injurien ende ooc twisten jeghen elcanderen

DSC05974(l)
hebbende gheduerende 5 of 6e wersten binnen der selver nacht. Dat zij tot hem zeyde: ghij snode dief ende rabout, ghij hebt van her broeders ghelt ghestolen. Zeggende noch ghij en wilt met mij niet, noch en betrout mij niet. Ic en wil ooc niet u niet. Ende ic belovedt u an een galghe te helpen, ben ic levende wijf ende eyst in mijnder macht. Daerop Daneel andwoorde: wijf zwijcht, waerdij niet dronckich, ghij en zoudt dat niet zegghen, ghij doet mij leedt ende spijts ghenouch. Ende ten es niet waer dat ghij mij anzegt. Ende anders en weet hij niet.

Pieter van Walle oudt 30 jaeren verclaerst dat hij voor Vastelavond 34 was te Daneel Sceppers. Drinckende met meer gheselscaps tot den avont ofte nacht. Ende gheduerende veel tijts hoorde dat Daneels wijf tot Daneel zeyde leelicke injurieuse woorden. Ende emmers dat zij tot hem zeyde: ghij snode dief ghij hebt u her broeders ghelt ghestolen. Ic sal u an een galghe helpen, eyst in mijnder macht. Vechtende jeghen elcanderen in met vuysten gheduerende drye of 4e wersten binnen den tijde van den selven gheseltscap. Daerop hij andwoorde, dat zij daer af wel behoorde te zwijghenen ende dat hij daer gheen scult toe en hadde. Ende en weet niet anders.

Jan de Rouck oudt 35 jaeren verclaerst dat hij in de weke voorleden te wetene naer Vastelavont waechte te Daneel Sceppers,mids dat

DSC05974(r)
hij een permentier es. Ende omme dat de bailliu ende dienaers van Axellambacht een of twee daghen daer te vooren den selven Daneel vervolcht hadden omme te vanghene. Zo zeyde dese deposant tot tselfz Daneels wijfve. Bette zecht: indien man, dat ic betaelt moet wesen ofte neen ic zal hem doen daghen. Daerop zij andwoordende, zeyde wat wildij doen daghen. Al waert dat hij zeven mael bevonnist wierde, hij en zal niet compareren. Zij zullen hem zekerlic wel wat me tevreden laten, omdat hij ma..dre zal moghen werden. Maer wan? hij zal der in thende commen, zegghende voorts bij haer tot hem deposant: ghij hebt wel hooren zegghen hoe dat hij zijns broeders ghelt ghestolen heeft.
Zegt wel wetende dat de selve Daneel in de ougstmaent lestleden mende? Neven, daer de deposant cruyt hadde, ligghende in pickelinghen onghebonden. Daer af de selve Daneel als hij telcker reyse quam om laden, hij daer af haelde naer zijn gheliefte zonder den deposant te vraghen ende gaf t zijnen peerden ende zonder consent.

Zegt noch dat leden es drie of vier jaeren tijts hij deposant noch woonende in tdorp van Zaemslacht, dat de selve Daneel tzijnent in quam. Ende op zijn winckeltaafele ligghende eenen grooten snap roots laken. sDeposant huyse ghebrocht van den huysghesinne van Anthuenis Stevins om cousen daermede te

DSC05975(l)
te vermakenen. Den welcken snap de selve Daneel anveerde ende wech drouchen. Ende binnen den selven daghe zandt hij deposant zijnen knape daeromme. Ende Daneel gaffen hem wedre, halende van der plaetsen daer hij dien binnen zijnen huyse opghesloten hadde. Noch op eenen anderen tijt verloos hij deposant noch eenen snap fluweels. Ende naer dien tijt brochte Daneel tselfz deposants huyse zekere laken om dat verwrocht thebbene. In twelcke hij mede brochte zo hem deposant naest kennelic es tselve fluweel. Nemaer twechdraeghen en zach hij deposant niet.

Everdey Triest verclaerst dat hij op Sinte Sponciaens ofte Sinte Angnietendach was ten huyse van Daneel Sceppers. Daernaer zekeren tijt de selve Daneel ende zijn wijf jeghen elcanderen wierden vechtende. In twelcke tselfz Daneels wijf tot Daneelen zeyde: ghij snode dief als ghij zijt, ghij hebt u her broeders ghelt ghestolen. Daerop hij andwoorde: doe ic Bette. Zegghende bij haer: a ghij, ghij snode dief tot acht of neghen ponden grooten toe. Daerin drie of vier roosen noblen waren. Ghij braket tslot met uwer dagghen open ende metter twerctuyghe. Ende dat ghij meer ghestolen hebt, dat weet ghij wel.

Jacop Simoenssen verclaerst niet wetende angaende den ghelde. Nemaer verclaerst dat hij wel weet dat ghebuerde op den wienavont

DSC05975(r)
Laetstleden. Dat hij dranc tselfz Daneels huyse eenen pot biers ende eenen gherstert. Daervooren zij hebben wilde 15 gr. Zegghende bij haer: ghij sullet mij gheven. Ende greep hem bij den halse. En terstont quam Daneel selve ende slouch desen deposant metter vuyst voor zijn aenzichte ende ghync alzo wech. Ende tzanderdaechs zandt dese deposant zijnen knecht. Doe zeyde de huysvrouwe van Daneel Sceppere dat dese deposant maer verdroncken den hadde 7 groten, die de knape betaelde. Ende weet anders niet.

Andries Weyn verclaerst dat de ghebuerde ontrent Zaemslacht Kersmesse anno 33. Alwaer de selve Daneel ende her Pieter Sceppere zijn broedere hadde veel woorden ter causen van ghelde dat Daneel Sceppere mijn heeren sculdich was. Alwaer twijf zeyde tot haren man: ghij snoe dief, ghij weet wel wat ghelt dat ghij van her broeder ghestolen hebt. Te wetene mijn Adriaen Gherytssone verclaert noch dat hij hoorde zegghen swoendacht voor Vastelavont bij Betken Thierens tselfz Daneels jonwijf totten selven Daneel dat hij een snode dief was.

(in de kantlijn: dit staet hiervooren gekrye…)
(NB: deze bladzijde is doorgestreept)

DSC05976
Aldus ghehoort bij scepenen van den voorn. Ambacht: Bertelmeeus Everaert, Pieter Ysen, Pieter Marten ende haerder medeghesellen die lanquamen in ougst 1533. Ende bij haerlieden laste bij mij gheteckent.
Jan Witte, W… ..ixssen

 

 

Woordenlijst

Afwinninge

Gerechtelijke inbezitneming

Bij virtute

Krachtens

Clappinghe

Praatjes

Contoor

Koffer met kasboeken

Couter

Ploegschaar

Dagghe

Korte degen

Declianatoire

Middel om van den rechter af te gaan

Deposant

Getuige

Dingen

Rechtzitting houden

Ghewijs

Vonnis

Goede chiere

Feestje

Heeschen

Eisen

Houp

Hoepel

Huycxken

Kapmantel

Juge

Rechter

Kersberninghe

Branden van een kaars bij openbare verkoping

Litispendentie

Twisthanging

Name ende fame

Roep en faam

Obtineren

Verkrijgen

Onnoeselic

Onnosel

Palmen

grijpen

Pene, peyne

Straf, boete

Permentier

Bewerker van de fijne stoffen die voor de kleding worden gebruikt

Presumeren

Vermoeden

Remis; remissie

Kwijtschelding

Ruythede

Ruwheid

Schoutheere

Schuldeiser

Secreet

Afgezonderde plaats

Specien

Specerijen

Straetmare

Algemeen verspreid gerucht

Subhastatie

Openbare verkoping

Sustineren

Staande houden

Verbarnen

Verbranden

Versie

Wending

Vertogen

Te kennen geven

Werstelen

Worstelen

Zwanc

Buigzaam, krachtig

 


Gepubliceerd met toestemming van de gemeentearchivaris van Terneuzen  

De pagina maakt deel uit van geneaknowhow.net